Het Gentse ziekenhuis AZ Sint-Lucas heeft ‘Blok E’ in een nieuw jasje gestoken. Alle kamers in de beddenvleugel kregen door Architectenburo De Vloed een strak maar toch huiselijk en gebruiksvriendelijk design aangemeten. Aannemer Wyckaert vernieuwde ook de gevel en de technieken.
Het masterplan van het AZ Sint-Lucas – dat nog loopt tot 2028 – voorzag oorspronkelijk in een afbraak van het gebouw na 2022, maar uiteindelijk besliste de directie van het ziekenhuis ‘Blok E’ grondig te renoveren. Het Gentse ziekenhuis nam de gelegenheid om op basis van een voorontwerp van de interne dienst ‘gebouwen’ de kamers door Architectenbureau De Vloed onder handen te laten nemen. Zij gaven de patiëntenverblijven een nieuwe en moderne indeling. Het ontwerp vormt overigens de basis voor de zogenaamde ‘SLiM’-modelkamer, waarmee het AZ Sint-Lucas de komende maanden haar ‘kamer van de toekomst’ vorm wil geven. “De keuze voor een grondige verbouwing kreeg slechts geleidelijk vorm”, herinnert bouwcoördinator Danny Van Hove zich. “Begin 2014 hadden we louter het plan opgevat om twee verdiepingen op te frissen. De vierde en vijfde verdieping stonden immers leeg. Rond oktober 2014 moest het bouwteam de klus klaren. Maar al snel stelden we vast dat we beter het hele pand konden renoveren. Om de hinder van de werkzaamheden voor de patiënten tot een minimum te beperken, moesten we immers een lagere verdieping vrijmaken”, legt Van Hove uit. “’En waarom zouden we die derde verdieping dan ook niet aanpakken?’, stelde de directie zich de vraag. Zo zijn dan ook de eerste en tweede verdieping verbouwd.” Enkel de deadline – oktober 2014 – bleef behouden. “De verbouwing nam zes à zeven maanden in beslag”, stipt Johan Franceus, gedelegeerd bestuurder van de bouwonderneming Wyckaert, aan. “De timing was strak. Dankzij de samenwerking in een bouwteam hebben we de deadline wel mooi gehaald.”
Huishoudelijke sfeer
Blok E telt zes bouwlagen. De begane grond herbergt de spoeddiensten. “De dienst Spoedgevallen werd eerder al verbouwd en uitgebreid. Daar zijn we dus niet aangekomen”, zegt Van Hove. De vijf verdiepingen tellen telkens een twintigtal kamers met dertig bedden. “De oude kamerindeling bleef behouden”, geeft Jan De Vloed, CEO van Architectenburo De Vloed mee. “Het gebouw werd in de jaren zeventig jammer genoeg niet in skeletbouw opgetrokken, waardoor we minder flexibel met de ruimte konden omspringen. Maar in de kamers hebben we wel alle binnenmuren weggehaald. Een schuifdeur zorgt nu voor een scheiding tussen de sanitaire cel en de kamer”, legt De Vloed uit. “Dit maakt de kamer niet alleen ruimer, het zorgt er ook voor dat de verpleging efficiënter kan verlopen.” “Het design heeft bewust meer weg van een hotelkamer dan van een ziekenhuisverblijf”, aldus Van Hove. “We gebruiken warme kleuren en heel wat referenties naar hout. De PVC-vloer van Tarkett heeft een parketlook. De kamer heeft geen traditionele medische balk. We wilden immers niet dat de ventielen van de medische gassen zichtbaar waren. Alle medische technieken zijn in het interieur geïntegreerd en aan het oog onttrokken. De klassieke nachttafel met koelkast werd door een mooi meubel vervangen.” Van Hove stipt nog een aantal andere huiselijke elementen aan. “Voor de bezoekers is er een zitbank. De koelkast is eveneens weggewerkt. Led-verlichting geeft de kamer sfeer en elke verdieping heeft een eigen accentkleur. Op de vierde verdieping is dat bijvoorbeeld feloranje.” De inrichting straalt niet enkel een huiselijke sfeer uit; het leidt ook tot meer efficiëntie. “Dankzij de strakke inrichting kan de kamer sneller schoongemaakt worden. De berging werd gecentraliseerd, wat de effectiviteit van het logistieke proces ten goede komt. De totale opbergruimte neemt minder vierkante meters in beslag en alles is makkelijker vindbaar. Via een centraal besturingssysteem kan het verzorgend personeel alle technieken aansturen.
Bouwteam
Aannemer Wyckaert heeft ook de gevel en de technieken aangepakt. “De nieuwe gevel kreeg een extra isolatielaag, waardoor het gebouw nu thermisch in orde is”, zegt Franceus. “Voorts werd het gebouw met een gloednieuw ventilatiesysteem uitgerust. Alle kamers zijn van topkoeling voorzien. De technieken hebben we op het dak geplaatst en we hebben de gevel opgetrokken, zodat de installatie niet zichtbaar is.” Een greep uit de andere geplaatste uitrustingen: indirecte verlichting, dimming, een nieuw kameroproepsysteem, toegangscontrole en een automatisch aangestuurde zonwering.
AZ Sint-Lucas, Wyckaert en De Vloed hebben het project in een bouwteam uitgevoerd. “Die samenwerkingsformule verklaart een belangrijk deel van het succes”, legt Franceus nog uit. “Enkel in een bouwteam kan een project evolueren van een eenvoudige opfrissing naar een grondige renovatie, zonder de timing met voeten te treden. Het bouwteam combineert snelheid met flexibiliteit en brengt elkaars expertise samen. Iets wat bij een klassieke aanbesteding ontbreekt, besluit de gedelegeerd bestuurder van Wyckaert.
Tekst: Bram Souffreau
Fotografie: DETOO Architects en Bouwonderneming Wyckaert
FEITEN EN CIJFERS
Project Renovatie Blok E, AZ Sint-Lucas, Gent
Opdrachtgever VZW AZ Sint-Lucas & Volkskliniek, Gent
Zorgverlener VZW AZ Sint-Lucas & Volkskliniek, Gent
Architect De VLOED architects part of DETOO, Heusden-Destelbergen
Aannemer Bouwonderneming Wyckaert, Gent
Los meubilair Kusch + Co, Brussel
Bedden wissner-bosserhoff, Mechelen
Vloer Tarkett, Rotselaar
Bouwtijd maart 2014 – oktober 2014