Bouwteam als sleutel tot succesvolle realisatie van cleanrooms

“Bouwen van cleanrooms vergt een gedegen voorbereiding en veel overleg tijdens het werk. Dat kan alleen maar worden gerealiseerd met een bouwteam dat zeer goed op elkaar is ingespeeld”, vertellen Peter Deneut, ingenieur architect bij VK Architects & Engineers, Pascal Vercammen, directeur Comtec en Nancy Duchi, projectverantwoordelijke bij Wycor. Ook Electro Entreprise (elektriciteit), Cegelec (ventilatie), CSB (afwerking), Szapinsky (sanitair), Heyer (medische gassen), Advipro (validatie) en ACMV (veiligheidscoördinatie) maakten deel uit van het bouwteam.

“Op basis van een behoeftendossier schreef het Ministerie van Defensie een wedstrijd uit voor de realisatie van een hedendaagse cleanroom in het Militair Hospitaal van Neder-over-Heembeek. Het bouwteam VK-Wycor werd hierbij tot winnaar verkozen. Eerder mochten we ook het nieuwe brandwondencentrum bouwen. Het Militair Hospitaal is een Europese referentie op het gebied van de verzorging van zware brandwonden. De cleanrooms worden gebruikt voor de behandeling van weefsel- en celcultuur. De inrichting van de cleanroom is van fundamenteel belang om menselijk weefsel van hoge kwaliteit te kunnen bieden voor de verzorging van zware brandwonden en chronische wonden.”

Uitrusting
De realisatie betrof vier cleanrooms van GMP klasse B, met de nodige sassen en gangen die als scheiding kunnen functioneren, en essentiële aangrenzende ruimtes zoals steriele lokalen, aangepaste toegangen en opslagplaatsen. De uitrusting van de cleanrooms omvat onder meer laminaire flowkasten, opslag-, sterilisatie- en incubatieapparatuur en technisch materieel. De oppervlakte van de vier zalen bedraagt telkens 25 m², voor het hele project is een oppervlakte van 1.000 m² nodig. Alle cleanrooms kregen een identieke afwerking. Twee cleanrooms worden gebruikt, één cleanroom dient als back-up. Terwijl de meeste cleanrooms niet beschikken over daglicht, hebben de medewerkers van de cleanrooms in het Militair Hospitaal een fraai buitenzicht via grote ramen. Slechts een beperkt aantal personen heeft toegang tot de kritische ruimtes. Beveiliging vindt plaats via camerabewaking en toegangscontrole met badges.

Omgekeerd werken
“Anders dan in een ‘klassiek’ bouwproject, werkten we in een omgekeerde volgorde. Eerst brachten we technieken en luchtkanalen aan, daarna het cleanroomplafond en vervolgens de openingen voor de armaturen. Nadien volgde de afwerking met volkern wanden, deuromlijstingen, beglazingen, PU-vloeren, deuren en meubilair. We plaatsten eerst sokkels, daarna realiseerden we de vloer. Cleanrooms zijn werkomgevingen die zware eisen stellen aan de maximale hoeveelheid aanwezige stofdeeltjes en bacteriën. Eén van de ontwerpuitgangspunten is het minimaliseren van de inwendige hoeken. Dit verkleint de kans op stilstaande lucht en opeenhoping van stof. Door een bijzonder vlakke en strakke uitvoering, ook wel ‘flush’ genoemd, vindt een minimale vervuiling plaats.”

Overzicht behouden
“Zoals gezegd: een bouwteam is nodig voor een dergelijke opdracht. Iedereen beschikt over specifieke kennis die samengebracht wordt. VK maakte een voorontwerp, alle andere leden vulden aan en op basis hiervan werd een totaalplan geschreven. Het voorstelontwerp diende als basis voor het samenstellen van het wensenpakket. Een grondige voorbereiding beperkt de kans op kostenoverschrijdingen en de toegestane foutenmarge is zeer klein. In deze fase wordt dan ook het fundament gelegd voor een succesvol project. Het komt er vooral op aan om het overzicht te behouden en veel rekening te houden met elkaar. In dat kader pasten ook de wekelijkse vergaderingen met Defensie en de eindgebruiker, en de terugkoppeling daarna naar het bouwteam. De bouwtijd nam een jaar in beslag, de oplevering vond plaats in februari 2015. Daarna ging Defensie over tot het beschrijven van de procedures die gevolgd zullen worden. Het is de laatste taak van het bouwteam om FOD hiervan op de hoogte te brengen en een controle te laten uitvoeren”, besluiten Peter Deneut, Pascal Vercammen en Nancy Duchi.

Tekst: Bert Verbeke

FEITEN EN CIJFERS
Opdrachtgever Ministerie van Defensie, Brussel
Uitvoering Bouwteam VK en Wycor, Brussel en Wetteren