Platform over bouw en ontwikkeling in de zorg in Vlaanderen en Nederland
Green Deal Duurzame Zorg

Green Deal Duurzame Zorg

De zorg- en welzijnssectoren vangen mee de fysieke, mentale en sociale gevolgen van de klimaatveranderingen en een vervuilde leefomgeving op. Terzelfdertijd dragen ze ook zelf bij aan deze problemen. Deze vicieuze cirkel willen we doorbreken met de Green Deal Duurzame Zorg. Dit doen we door samen concrete stappen te zetten om de verduurzaming binnen deze sectoren te versnellen. Daarbij roepen we elke actor binnen zorg en welzijn op om te kijken welke stappen ze kunnen nemen, zelf of in samenwerking met anderen. Zo kunnen deze actoren de prominente rol die ze binnen de samenleving al hebben, versterken en ook fungeren als inspirerende ambassadeurs voor duurzame verandering.

Uitdaging

Inzetten op preventieve welzijns- en gezondheidszorg betekent dat ook de klimaatproblematiek wordt aangepakt. Duurzaamheid en zorg zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar, zeker gezien de klimaatverandering een enorm gezondheidsrisico inhoudt. Wereldwijd – én ook bij ons – vallen er al heel wat slachtoffers, denk bv. aan oversterfte door hittegolven, de toenemende infectieziekten en de sterke opmars van klimaatangst/depressies. De nood is dan ook hoog om ook binnen de zorg- & welzijnssector een versnelling hoger te schakelen, en de eigen negatieve impact om te zetten naar een positief verhaal.

De Green Deal Duurzame Zorg wil noodzakelijke samenwerking stimuleren, net als het faciliteren van kennis- en ervaringsuitwisseling. Het is een oproep aan iedereen binnen de brede sector – van onthaalmoeder tot ziekenhuis – om zich te engageren tot het uitvoeren van concrete, duurzame acties aangepast aan de eigen mogelijkheid. De optelsom van deze acties, zowel klein als groot, kunnen gezamenlijk een positief signaal en de noodzakelijk duurzame versnelling creëren.

De Deal

Een Green Deal houdt een vrijwillige, ambitieuze overeenkomst in tussen (privé)partners en de Vlaamse overheid om samen een duurzaam project te starten. Het opnemen van een engagement gebeurt vrijwillig en houdt een inspanningsverbintenis in, geen resultaatsverbintenis. De partijen engageren zich om te doen wat binnen hun mogelijkheden ligt om het project te realiseren.

Reeds 12 Green Deals werden op de rails gezet. De 13e, de Green Deal Duurzame Zorg, gaat van start op het Kick-off moment op woensdag 15 maart 2023 (voormiddag). Deze Green Deal (en bijhorende engagementen) duurt 3 jaar.

De Green Deal Duurzame Zorg is opgebouwd rond vier thema’s:

Thema 1: Natuur & Gezondheid

Het creëren van een natuurlijke omgeving rond zorg- en welzijnsorganisaties heeft een heilzaam effect op het welzijn van zowel personeel als gebruikers. Bovendien zorgen weldoordachte aanpassingen van de directe omgeving, zoals maximale ontharding maar ook het toepassen van op natuur en ecosysteem gebaseerde oplossingen (bv. wadi’s en inheemse aanplanting) voor toekomstbestendige sites (voor aanpassingen aan de gebouwen zelf, zie Thema 2). Ten slotte promoot een natuurinclusieve zorg, naast het kwalitatief vergroenen van de site, ook de connectie en het gebruik van natuur als gezondheidsbevorderend element. Integratie van de natuur in de zorg is daarvoor een sleutelinstrument.

Thema 2: Klimaat & Infrastructuur

De klimaatcrisis vereist gerichte keuzes die de infrastructuur en dagelijkse werking van de sector klimaatrobuust(er) maken. Dat kan door te streven naar koolstofneutraliteit, o.a. via minder energieverbruik en door een transitie naar hernieuwbare energiebronnen. Maar ook door oog te hebben voor de principes van circulair bouwen en het herdenken van de ruimtelijke ontwikkeling van voorzieningen. Verder is het verduurzamen van de mobiliteit en voeding een belangrijke focus binnen dit thema. Naast het vermijden van verdere klimaatverandering (mitigatie) is het belangrijk om de zorg aan te passen aan de verandering die al aan het gebeuren is (adaptatie). Samen met ingrepen aan de buitenomgeving (zie thema 1), kunnen aanpassingen aan de infrastructuur zelf sites weerbaarder maken tegen o.a. hitte, wateroverlast en droogte.

Thema 3: Materialen & Afval

De dagelijkse werking van de zorg- en welzijnssector gaat gepaard met een groot gebruik van materialen. Een groot deel van deze materialen kan niet hergebruikt worden en eindigt dus als afval. De sector kan, naast basisstappen binnen afvalpreventie, de stap zetten naar méér circulaire aankopen. Bij circulaire aankopen wordt ingezet op minder materialen, meer gerecycleerde content, een langere levensduur van producten en het verzekeren van hergebruik en recyclage. Acties zijn mogelijk op het vlak van bijvoorbeeld voeding, medische gebruiksgoederen, inrichting en meubilair, bedrijfskleding, ICT en elektronica, witgoed, facilitaire producten, luiers en bouwmaterialen.

Voor extra uitleg en/of inspiratie m.b.t. dit thema, zie volgende opname van de inspiratiekamer ‘materialen & afval’ van het Symposium ‘Op weg naar de Green Deal Duurzame Zorg’ op 18 november 2022.

Thema 4: Geneesmiddelen in water

Bij de behandeling van ziekten spelen geneesmiddelen een belangrijke rol. Na gebruik komen deze geneesmiddelen via de urine en de ontlasting in ons afvalwater terecht. Gezien waterzuiveringsinstallaties niet ontworpen zijn om er alle mogelijke geneesmiddelen uit te halen, komen verschillende medicijnresten in onze waterlopen terecht. Dat houdt een risico in voor het leefmilieu, potentieel hergebruik van dit water of zelfs ons drinkwater. Door o.a. de vergrijzing en het toenemend aantal welvaartziekten is de verwachting dat meer medicijnen zullen vrijkomen in het milieu. Bovendien kan de klimaatverandering de impact hiervan op het milieu nog vergroten: in tijden van droogte zullen de concentraties van actieve stoffen in de waterlopen hoger zijn en hevige regen en overstromingen kunnen leiden tot verdere verspreiding. Een ketenbrede aanpak is hierbij noodzakelijk. Deze gaat van de ontwikkeling/productie, het voorschrijven en gebruiken tot het afval en de zuivering.

Voordelen van deelname

  • Toegang tot een inspirerend lerend netwerk: aanleveren van gepaste expertise, kennis- en ervaringsdeling en heldere informatie
  • Samenwerking stimuleren, incl. vernieuwende connecties
  • Inspirerende initiatieven en green dreamers en leaders leren kennen
  • Mee de prioriteiten bepalen en knelpunten aankaarten
  • Praktische opvolging door de facilitator van de Vlaamse overheid
  • Verhoogde zichtbaarheid van eigen organisatie
  • Effectieve verduurzaming

Aftermovie Symposium ‘Op weg naar de Green Deal Duurzame Zorg’ (18/11/2022)

Deelnemen?

Geïnteresseerd om mee te doen? Super!
De intekening op de Green Deal Duurzame Zorg doe je aan de hand van het engagementsformulier. Hierin vermeld je op welke acties (zie inspiratietekst) jij of jouw organisatie wil inzetten gedurende de Green Deal periode. Vanaf twee acties hebben we een deal!

Vul alle administratieve gegevens in op de online intekenmodule, waar je vervolgens het ingevulde en ondertekende engagementsformulier kan opladen.

Inschrijven voor de Kick-off (via intekenmodule) kan tot en met 8 maart 2023.
Na deze Kick-off is het nog steeds mogelijk om in te tekenen als deelnemende partij gedurende het eerste jaar van de Green Deal.

Interessante informatie

Contact

Heb je een vraag over deze Green Deal of een suggestie? Neem gerust contact met ons op, wij helpen je graag verder.

Of wil je naast het uitvoeren van acties ook mee in de cockpit zitten van deze Green Deal? Geef ons een seintje, dan geven we verdere uitleg over wat zo’n deelname aan de governance inhoudt.

Sofie Desmet – Departement WVG
E-mail: GreenDeal_zorgwelzijn@vlaanderen.be

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details