Heerenveen | Tjongerschans

Alles voor de revaliderende oudere

Unieke samenwerking binnen nieuw expertisecentrum ziekenhuis Tjongerschans

Een tijdelijk revalidatieverblijf met een rustige, open sfeer, waar patiënten overal kunnen bewegen en de zorg helemaal om hen heen is bedacht. Dat is het nieuwe, vijfduizend vierkante meter tellende expertisecentrum van ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen. Begin mei namen de eerste patiënten hun intrek in de patiëntenkamers van dit unieke samenwerkingsproject, waar de afdeling Klinische Geriatrie van ziekenhuis Tjongerschans intensief samenwerkt met de geriatrische revalidatiezorg (GRZ) van Meriant.

‘Bouw een centrum dat onderdeel is van ziekenhuis Tjongerschans, met ruimte voor een klinische afdeling Geriatrie met 20 bedden en een GRZ-voorziening met 55 geriatrische revalidatiezorgbedden voor Meriant en dat qua bouw en inrichting gericht is op reactivering’. Dat was de opdracht die Architectenbureau Van Manen en Zwart in 2014 van Tjongerschans en Zorggroep Alliade kreeg, waar ouderenzorgorganisatie Meriant onder valt. Nu, vijf jaar later, is het zo ver. De zoektocht van Meriant naar een nieuwe locatie en de vraag van Tjongerschans naar meer ruimte voor de afdeling Klinische Geriatrie resulteerde in een gloednieuw ‘Expertisecentrum voor Medisch Specialistische Ouderenzorg’.

Hendrik van der Veen (l) en Foppe Hoekstra (r).

Healing environment
Volgens Marije Storm, centrummanager Klinische Geriatrie en Reumatologie in ziekenhuis Tjongerschans, heeft de bijzondere samenwerking tussen Tjongerschans en Meriant veel voordelen. Van een persoonlijke overdracht van patiënten tot nieuwe mogelijkheden voor onderling overleg over casussen: zowel de patiënt als het verplegend personeel heeft er baat bij. De organisaties hebben volgens Storm echter vooral gezocht naar de meerwaarde voor patiënten. “Kwetsbare ouderen zijn een speerpunt van ons ziekenhuis. Het is tegenwoordig een trend dat mensen langer thuis wonen en hierdoor zien we steeds complexere ziektebeelden onder onze oudere patiënten. Dit gebouw ademt rust, licht en ruimte: een healing environment waar ouderen zich prettig voelen. Het is helemaal voor deze doelgroep ontworpen en ingericht. Mensen kunnen hier van begin tot eind herstellen en revalideren en worden vanuit een normaal dagritme gereactiveerd om na verloop van tijd weer naar huis te gaan”, vertelt ze. 

Revalidatieruimte.

Naast elkaar
In het expertisecentrum werken Tjongerschans en Meriant naast elkaar. De meeste oudere patiënten hebben revalidatie nodig na bijvoorbeeld een chirurgische of orthopedische ingreep. Na de ziekenhuiszorg in de eerste dagen na de ingreep gaan zij naar de geriatrische revalidatiezorg van Meriant.       

Dit geldt ook voor patiënten die bijvoorbeeld een CVA doormaken. Door naast elkaar in één gebouw te werken en gebruik te maken van elkaars expertise, kan een patiënt volgens Storm eerder van het ziekenhuis naar de revalidatie. De ligduur van een patiënt in het ziekenhuis wordt zo verkort en dat is gunstig voor het functioneren van de patiënt. De GRZ heeft andersom de medische expertise van het ziekenhuis dichtbij en kan daar zo nodig een beroep op doen.

Een eenpersoons parkkamer van Tjongerschans.

Centrum omringd door wijken
Om ervoor te zorgen dat de nieuwbouw een logische indeling zou krijgen die samenwerking mogelijk maakt, werd Architectenbureau Van Manen en Zwart aangetrokken. Architect Foppe Hoekstra vertelt: “Het is een soort stad vol beweging geworden. De nieuwe revalidatievleugel is als het ware opgebouwd uit een centrum, omringd door verschillende wijken. Hoe verder van dit centrum – waar naast de ingang het sportcafé te vinden is – hoe rustiger het wordt. In de verst gelegen kamers liggen de patiënten van Tjongerschans die zich nog niet zelfstandig kunnen verplaatsen en rust nodig hebben. Patiënten die al wel zelfstandig naar de verschillende revalidatie- en ontmoetingsruimtes en het sportcafé kunnen, verblijven in kamers die dichter bij de reuring gelegen zijn.”

De woonkamer van Tjongerschans op de eerste verdieping.

Hotelachtige sfeer
Patiënten bewegen zich na verloop van tijd dus letterlijk en figuurlijk steeds meer richting de uitgang. Logisch wel, want het expertisecentrum is een tijdelijk verblijf. Hoekstra: “Vandaar dat we hebben gekozen voor een vriendelijke, hotelachtige sfeer die weliswaar uitnodigend is, maar niet zo vertrouwd als thuis. Mensen moeten tenslotte nog wel terug naar huis willen.”

Het sportcafé.

Ruime, lichte kamers
Zowel op de eerste verdieping als op de begane grond voldoen de ruime, lichte patiëntenkamers aan alle eisen van deze tijd. De parkkamers aan de buitenkant van de nieuwbouw geven een prachtig panoramisch uitzicht op het aangelegen park dankzij hun lage ramen, over de volle lengte van de kamers. De kamers aan de binnenkant van het gebouw kijken uit op een hofje en zijn van hoge ramen voorzien, zodat ook deze kamers aangenaam licht zijn.

Het park aan de achterzijde.

Overal beweging
Ook de rest van de nieuwbouw is uiterst modern ingericht. De gangen zijn breed en op de muren is gebruik gemaakt van moderne kleuren en natuurlijke structuren. Het gebouw heeft dankzij de vele raampartijen en doorkijkjes een lichte, opgewekte sfeer en is voorzien van de allernieuwste domotica. Projectleider Hendrik van der Veen: “De domotica maakt het mogelijk dat patiënten die aan dementie lijden zich vrij door het gebouw kunnen bewegen. Zo krijgen ze niet het gevoel dat ze opgesloten zijn, wat voor de gemoedsrust van deze patiënten erg belangrijk is.” Het aan de achterkant gelegen park is heringericht en aangevuld met paden van verschillende gesteenten, hellingen, grinddelen en een onregelmatige stoep om ouderen ook hier de mogelijkheid te geven om revalidatie-oefeningen te doen. “Waar de patiënten ook komen: ze kunnen overal waar je kijkt revalidatieoefeningen doen.” 

Trap naar de eerste verdieping.