Platform over bouw en ontwikkeling in de zorg in Vlaanderen en Nederland
Hypermoderne hybride OK dankzij virtueel bouwen
Met een nieuwe hybride OK blijft het Spaarne Gasthuis in de pas met innovaties in de zorg.

Hypermoderne hybride OK dankzij virtueel bouwen

Het Spaarne Gasthuis in Haarlem Zuid heeft eind oktober een hypermoderne hybride operatiekamer officieel in gebruik genomen. De engineering van het ontwerp van de OK gebeurde op basis van een uitgebreide 3D-scan in BIM. Dankzij virtueel bouwen konden de chirurgen met een 3D-bril hun toekomstige werkruimte verkennen en kon de operatiekamer sneller in gebruik worden genomen.

Radioloog en chirurg zijn beiden aanwezig en kunnen beter zien wat ze doen.

De vestiging Haarlem Zuid van het Spaarne Gasthuis telde 8 operatie­kamers. Daarvan zijn er twee samengevoegd en verbouwd tot een hybride OK, waar voornamelijk zeer complexe ingrepen zoals vaatoperaties worden uitgevoerd. Met behulp van röntgenapparatuur krijgen de radioloog, chirurg en het OK-team tijdens een operatie een veel beter en gedetailleerder beeld van het lichaam van de patiënt en kan er tussentijds gecontroleerd worden.

De daadwerkelijke uitvoering van het project bracht voor Strukton ook de nodige uitdagingen met zich mee.

In de pas met zorginnovaties

“Wij hadden al langer de wens om deze vorm van zorg te kunnen bieden”, zegt David Bloemendaal, projectleider bij het Spaarne ­Gasthuis. “Op deze manier blijven wij in de pas met innovaties in de zorg. Met een hybride OK inclusief opdek- en bedienruimte zijn wij beter in staat te opereren. Radioloog en chirurg zijn beiden aanwezig en kunnen beter zien wat ze doen. Het ontwerp voor de OK is door Strukton Worksphere tot op detailniveau uitgewerkt in een 3D-model. Virtueel bouwen was voor ons een nieuwe werkwijze. Het vraagt aan de voorzijde meer tijd om alles in beeld te brengen, maar we konden daardoor de OK juist sneller in gebruik nemen, zonder meerkosten. Bovendien zeggen traditionele bouwtekeningen onze specialisten niet zoveel. Met een 3D-bril op echter kunnen ze al door hun toekomstige werkruimte lopen en zien of alles wel op de goede plek staat. Ze kunnen de ruimte al proeven en voelen.”

Meerdere voordelen

Het virtueel bouwen had in het geval van het Spaarne Gasthuis meerdere voordelen. “Het Haarlemse ziekenhuis is een gedateerd gebouw”, stelt Ben Alen, manager Healthcare bij Strukton Worksphere, vast. “Dit maakt documentaties van revisies die eerder plaatsvonden niet volkomen betrouwbaar. Er was onvoldoende actuele informatie beschikbaar op basis waarvan we verder konden ontwerpen. De kans dat bij een verbouwing verrassingen naar boven komen, wordt dan groter. Als startpunt hebben we daarom met een 3D-scanner alle wanden en plafonds in kaart bracht. Er zijn zo’n 50.000 opnames gemaakt, niet alleen van de twee bestaande operatiekamers, maar ook van de technische laag boven het plafond, het dak en de gevels. Voordeel van een 3D-scan is dat je een één-op-één kopie krijgt van het zichtbare gebouw, tot op de millimeter nauwkeurig. Hier omheen werd het ontwerp gemaakt. Deze werkmethodiek maakt vóór de daadwerkelijke uitvoering duidelijk waar onderdelen van het ontwerp kunnen botsen.     

Behalve de potentiële clashes met de bestaande staalconstructie, het plenum, de medische apparatuur en de pendels gaf de 3D-scan ook inzicht in de beperkte ruimte boven de plafonds waar de nieuwe installaties zijn weggewerkt.”

De 3D-scan gaf inzicht in de beperkte ruimte boven de plafonds waar de nieuwe installaties zijn weggewerkt.

Clashes

“We moesten de medische staf en specialisten van het ziekenhuis overtuigen van deze aanpak. Die zorgt ervoor dat ze waar voor hun geld krijgen”, zegt Alen. Virtueel bouwen betekent volgens hem dat het 99,9% zeker is dat wat is ontworpen, ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden. “Het ontwerp luistert nauw vanwege de medische apparatuur. Datgene wat aanvankelijk op papier was bedacht, bleek bij de uitwerking in het BIM-model niet volledig realiseerbaar. Er zaten clashes in. Zo zaten de pendels voor de beeldschermen niet op de goede plek. Dat hebben we er uit kunnen halen. Wat we aan de voorkant hadden bedacht, konden we nu op dezelfde manier uitvoeren. De nieuwe staalconstructie die nodig was voor het ophangen van de medische apparatuur en pendels van deze OK is vooraf gefabriceerd. Dan is het van belang dat de maatvoering digitaal al 100% nauwkeurig is uitgedacht. Als discrepanties pas tijdens de bouw duidelijk worden, kan dit leiden tot flinke meerkosten en vertragingen. Die nauwkeurigheid voorkomt ook discussies op de werkvloer. De afstemming met de opdrachtgever werd eveneens gemakkelijker. Met de toepassing Dalux konden de medische staf en specialisten van het ziekenhuis letterlijk worden meegenomen in het ontwerp, om zo bijna levensecht te ervaren hoe de ruimtes en medische faciliteiten er uit komen te zien.”

De specialisten van het Spaarne Gasthuis zijn laaiend enthousiast. Voor hen is de hybride operatiekamer echt een verademing.

Het nieuwe normaal

Bij virtueel bouwen is het wenselijk dat alle betrokken partijen hun informatie in 3D kunnen aanleveren. Alen: “Je wilt in je digitale model ook de informatie over medische apparatuur, pendels en kritische onderdelen opnemen. Alle samenwerkingspartners moeten hun informatie dan delen in 3D om een integraal virtueel ontwerp af te kunnen ronden. Zo hadden we hier de digitale modellen van Philips nodig. Maar dat geldt ook voor de leveranciers van bijvoorbeeld de staalconstructie. Zo wordt virtueel bouwen het nieuwe normaal; een niet te stuiten branchebrede ontwikkeling die tot steeds efficiëntere ontwerpen en planningen leidt.”

De daadwerkelijke uitvoering van het project bracht voor Strukton ook de nodige uitdagingen met zich mee. Alen: “We moesten de overlast van geluid en stof of van de aanvoer van bouwmaterialen natuurlijk zoveel mogelijk beperken. De reguliere zorg moest gewoon doorgaan. De operatiekamers bevinden zich op de derde verdieping van het gebouw. Daaronder ligt de afdeling intensive care, die tijdens de bouw ook nog eens vol lag met coronapatiënten. Daar mochten wij niet komen, dat maakte het extra complex. Dus was het van belang een goed doordacht plan te maken. We hebben een steiger met een lift tegen de gevel gezet en bij de OK hebben we twee ramen verwijderd. Zo kon al het materiaal naar binnen en hoefden we niet door het ziekenhuis. Hierdoor had de reguliere zorg geen last van ons. En de specialisten van het Spaarne Gasthuis zijn nu laaiend enthousiast. Voor hen is de hybride operatiekamer echt een verademing, ze zijn superblij met het resultaat. Daar doe je het voor.”    

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details