IC/CCU van Bravis Ziekenhuis Roosendaal

Hoe stel je de veiligheid en het welbevinden van de patiënt voorop bij de renovatie van een IC/CCU-afdeling? Er spelen zoveel verschillende belangen en evenzovele visies, dat het lastig is om te komen tot een programma van eisen en de vertaling daarvan in een ontwerp. Met een innovatieve aanpak is het Peter Moelands (hoofd projecten) en Guus Govaart (Aerde) gelukt om deze vertaling te maken. Het Bravis Ziekenhuis in Roosendaal beschikt nu over een uiterst werkbare en vriendelijke IC/CCU.

“We zijn gestart met het opstellen van een ambitiedocument. Een document waarin de visie van het ziekenhuis op de patiënt, haar medewerkers en andere gebruikers is vertaald naar uitgangspunten voor de ontwerp- en renovatieopgave”, vertelt Moelands. Deze visie is vervolgens voorzien van een prioriteringsmodel, waarbij eisen en wensen gewogen kunnen worden. Dit stelt het ziekenhuis in staat om consistent eisen en wensen te vertalen naar concrete ontwerpuitgangspunten.

In een volgende stap werden de patiënt-, zorg- en ondersteunende processen in kaart gebracht en geoptimaliseerd. Dit bleek uiteindelijk een totaal nieuw logistiek concept op te leveren. Om de patiënt meer ruimte te geven, werd de opslagcapaciteit van de IC teruggebracht van 150 m2 naar 10 m2. Dit bleek mogelijk door met een zogenaamd ABC-voorraadsysteem te gaan werken. Een ‘lean’ systeem dat uitgaat van de plek van gebruik en de noodzakelijke directe behoefte. Dankzij het integrale procesontwerp zijn tevens de eisen en wensen vanuit de Hygiëne Infectie Preventie meegenomen.

Veiligheid
De veiligheid en het welbevinden van de patiënt zijn mede gewaarborgd door de zichtbaarheid op de patiënt te verbeteren en tevens het zicht van die patiënt op de zorgmedewerkers. Vanuit de centrale balie, maar zelfs ook vanuit de medicijnbereiding, hebben medewerkers goed zicht op zowel de bewakingsmonitoren als ook direct zicht op alle IC/CCU-kamers. Door het vele glas en de transparante opzet van de afdeling, zijn zorgmedewerkers ook goed zichtbaar voor de patiënt. Een veilig gevoel.

Slimmigheden
Tijdens een rondgang over de IC/CCU wordt de weloverwogen aanpak door beide heren meerdere malen onderstreept. De integrale benadering heeft gezorgd voor goed doordachte oplossingen die in alle opzichten verbeteringen geven voor de afdeling. Govaart wijst op slimmigheden zoals de aan- en afvoer van schone en vuile materialen, en op de computers die ook van buitenaf kunnen worden bereikt en indien nodig onderhouden. Veel ideeën die werden aangedragen door de diverse afdelingen, konden zo worden gerealiseerd.

“De hoogwaardige aanpak heeft geen negatieve weerslag op het vooraf gestelde budget”, stelt Govaart. “Het uitgangspunt was om in een vroeg stadium van het project integraal en ‘lean’ te denken, waardoor betere, efficiëntere­ oplossingen gevonden konden worden. Hierdoor zijn in een vroeg stadium meer kosten gemaakt door beter na te denken, maar kon in het verdere verloop van het proces bespaard worden doordat er minder verstoringen kwamen.” Daardoor overheerst er een gevoel van trots. Zowel bij Moelands en Govaart als bij het ziekenhuisbestuur en de gebruikers. Het vertrouwen dat de heren in het voortraject bij de gebruikers genoten, is ook ingelost. Govaart vestigt de aandacht op de rol die de ontwikkelcombinatie PIF had in het proces. Zij hadden een belangrijke rol in het vertalen van de integraal opgestelde eisen en wensen naar technische oplossingen.

Moelands roemt partner Aerde. “Vanuit de wens om integraal te werken, stelden zij voor om workshopachtige sessies te organiseren met brede gebruikersgroepen. Zo werd er op een gegeven moment samen met zeventig gebruikers tegelijk nagedacht over ontwerpvragen. Dat ontwerpoplossingen direct in de loods één op één nagebouwd konden worden, heeft sterk bijgedragen aan de kwaliteit, maar ook aan het draagvlak.” Govaart weet dat die vertaling naar één op één mock-ups iedere keer weer heel belangrijk is, om het gevoel van de toekomstige werkplek in een vroeg stadium te beleven. “Dat halen gebruikers nu eenmaal niet van een 2D-tekening”

Aanpak loont
De uitspraak van Moelands dat ‘we het heel anders gaan doen’ heeft hout gesneden. Door processen van de renovatieprojecten ‘lean’ te doorlopen, is tijd, geld en energie bespaard. De bijzondere samenwerking tussen opdrachtgever, adviseurs en uitvoerende partijen, heeft de innovatieve kracht van deze samenwerking tot grotere hoogte gebracht. Daarvan is niet alleen de IC/CCU, maar ook het Scopiecentrum een aansprekend voorbeeld.

Fotografie: Toon Grobet in opdracht van Zumtobel

	Projectinfo

Praktische bruikbaarheid pluspunt van plafondliftsystemen
Lopital heeft bij het Bravis Ziekenhuis in Roosendaal vanaf het offertestadium meegedacht over de toepassing van de plafondliftsystemen in de gloednieuwe IC-kamers. Rob van der Waal van het bedrijf uit Oisterwijk kreeg te maken met vragen als: ‘Wat zijn de wensen en de beoogde toepassingen’, ‘Welke reikwijdte moeten de liften hebben’ en ‘Waarmee moet rekening worden gehouden bij de installatie?’.

De antwoorden leidden tot de levering van tien tilliften met het zogenoemde XY-systeem. Dat plafondsysteem zorgt dat de lift in elke hoek van de IC-kamer dienst kan doen. “De praktische bruikbaarheid verrast”, volgens Van der Waal. Hij geeft aan dat Lopital graag in een vroeg stadium bij de plannen wordt betrokken. “In een IC-kamer staat en hangt enorm veel apparatuur. Ook moeten we bij de installatie anticiperen op onder meer verlichting, brandmelders en leidingwerk.”

De capaciteit van de tilliften is 200 kilo. Ook het systeem en de motor hebben hun gewicht, zodat de constructeur daar rekening mee moet houden. De plafondliftsystemen zijn naar wens geïnstalleerd en operationeel.