Platform over bouw en ontwikkeling in de zorg in Vlaanderen en Nederland
Innovatieve aanpak voor zorgcentrum met pit
De gevel van woonzorgcentrum Pitthem is bekleed met een neutrale gevelsteen.

Innovatieve aanpak voor zorgcentrum met pit

‘Hoe wil ik leven als ik oud ben?’, was de vraag die zowel in het ontwerp- als uitvoeringsproces als rode draad fungeerde.

Woonzorgcentrum Pitthem – de naam verwijst naar de oude schrijfwijze van de gemeente
Pittem – bestaat uit 47 woonzorgkamers en 25 assistentiewoningen en is goed voor een totale bewoonbare oppervlakte van circa 5.500 vierkante meter. Het project kenmerkt zich door een aantal innovatieve elementen. Van meet af aan maakte ibens nv deel uit van het team en regisseerde het als hoofdaannemer het volledige proces vanaf de grond-, het concept- en de planontwikkeling. Samen met GC-Architecten werkte het Antwerpse bedrijf als één team voor bouwheer Aldea. De uitvoeringstermijn was bijzonder kort vanwege het uiterst strakke bouwproces.

In het flatgedeelte werd geopteerd voor levendige kleuraccenten, die zowel op de deuren in de gang als in de vloerbekleding terugkeren.

In al zijn projecten kiest ibens resoluut voor maximale prefabricatie en pre-assemblage. “Eigenlijk mag je het vergelijken met de montage van een auto. We zien bouwen als een assemblageproces”, vertelt Herman Bernaerts, voorzitter van de raad van bestuur van hoofdaannemer ibens. Dit volledige proces wordt aangestuurd vanuit een eigen BIM-model. Architect Guido Callens vult aan: “Het was een bijzondere manier van werken. Nieuw voor mij, maar ik ben echt overtuigd. Zowel qua tijdsbestek en flexibiliteit op het vlak van beslissingen als qua gestructureerde wekelijkse opvolging was het een absolute meerwaarde.”

Bouwheer en mede-exploitant

De achterliggende organisatie bracht echter wel een zekere complexiteit met zich mee. De exploitatie van de woonzorgkamers en de rest van het woonzorgcentrum gebeurt door Orpea. De infrastructuur is daarentegen eigendom van bouwheer Aldea, dat ook de assistentiewoningen uitbaat. Dit zorgde voor een interessante dynamiek. Beide partijen waren dan ook nauw betrokken tijdens het ontwerp en de uitvoering. “Het plaatste ons voor een leuke uitdaging, zoals het vertalen van de wensen van Orpea naar het investeringsbudget van Aldea. Een goede evenwichtsoefening”, licht Bernaerts toe. Gelukkig leidde de optimale samenwerking tussen aannemer en architect tot een perfecte balans: enerzijds de budgettaire haalbaarheid bewaken, anderzijds architecturaal het onderste uit de kan halen.

Een (h)echt bouwteam

Dat samenwerkingsverband tussen ibens en GC-Architecten was bijzonder innovatief. Waar er in de bouwwereld vaak geopteerd wordt voor een middelenverbintenis per deelaannemer, ging het bouwteam in dit geval een resultaatsverbintenis aan. Bernaerts: “Een openbare aanbesteding op prijs met meetstaat is hier een goed tegenvoorbeeld van. Daar beland je al snel in een conflictmodel. En dus ook in de discussie omtrent wie er in de fout ging. Ons Design & Build-contract is een resultaatsverbintenis op basis van prijs, kwaliteit en tijd, waartoe we ons als team engageren. Dat maakt dat je elkaar net versterkt tijdens het volledige proces.”

Het stijlvolle salon en het restaurant creëren een huiselijk sfeer waarin de bewoners graag vertoeven.

Ontworpen van binnen naar buiten

Een woonzorgcentrum is niet zomaar een gebouw. Voor de bewoners is het een nieuwe thuis. Dat zij zich in Pitthem goed in hun vel moeten voelen, was dan ook de rode draad in het ontwerp. “De beleving van de bewoners is cruciaal. In de gemeenschappelijke delen hebben we bijgevolg de nadruk gelegd op huiselijkheid, inclusief een hedendaagse toets. Vergeet niet dat je hier met twee doelgroepen zit: mensen die in een assistentieflat wonen en redelijk onafhankelijk zijn en bewoners die quasi volledig terugvallen op het zorgaspect”, licht Callens toe. Aangezien het zaak was om die twee werelden zowel te verenigen als gescheiden te houden, zijn het woonzorggedeelte en de flats met elkaar te verbonden via een cosy lounge en een belevingsgang met kapsalon, manicure-pedicure en schoonheidssalon. De materiaalkeuze is afgestemd op de functie van beide delen. Waar de kleur van het woonzorggedeelte neutraler en rustiger oogt, is het assistentiewoningengedeelte uitbundiger met onder andere levendig rood, geel en groen.

Het volledige gebouw werd in BIM gemodelleerd, tot en met de wastafels en de beugels aan het toilet.

Snelheid als troef

De bouw van woonzorgcentrum Pitthem werd gekenmerkt door een zeer korte uitvoeringstermijn. De totale doorlooptijd van grondontwikkeling, afbraak van bestaande gebouwen, bouwrijp maken van het terrein en aanvraag van de omgevingsvergunning tot ingebruikname bedroeg zo’n twintig maanden. De eerste bewoners waren zelfs al drie maanden eerder verhuisd. “Ondanks de coronapandemie zijn we erin geslaagd om de vooropgestelde eindtermijn te respecteren”, zegt Bernaerts. “Inclusief alle nodige attesten, van brandweer over Inter tot het Agentschap Zorg en Gezondheid. Dit is vooral te danken aan het feit dat we alles in BIM gemodelleerd hebben. En dan bedoel ik echt alles: zelfs de technische ruimtes, wastafels en beugels aan het toilet.”

Een ander belangrijk aspect was de keuze voor prefab. Bernaerts: “Dit gebouw is volledig geassembleerd in een prefab betonstructuur. Eerst de ruwbouw en daarna de droge afbouw binnenin, die volledig op maat is uitgewerkt.” Deze manier van werken maakte het ontwerp bijzonder flexibel, aangezien het proces gefragmenteerd was. Tijdens het plaatsen van de ruwbouwstructuur had de architect de mogelijkheid om de binnenstructuur verder te verfijnen volgens de wensen van Aldea en Orpea. Door alles virtueel te bouwen in BIM werd het fysische bouwproces uiteindelijk korter. Een leuk detail hierbij is dat ibens er prat op gaat altijd een effectieve modelkamer in situ uit te bouwen. Zo zien alle betrokken partijen, zoals de verpleging en het zorgpersoneel, hoe een kamer met sanitaire cel er finaal zal uitzien. “Ook al modelleer je alles in BIM, je leert toch elke keer weer iets bij. Bijvoorbeeld dat je vanuit je bed niet zo makkelijk de lichtschakelaar kunt bedienen. Zoiets zie je moeilijker in BIM”, zegt Bernaerts. Callens bevestigt: “En het was leuk dat een aanpassing van die zaken in BIM niet meteen alles op de helling zette.”    

"*" geeft vereiste velden aan

Stuur ons een bericht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Wij gebruiken cookies. Daarmee analyseren we het gebruik van de website en verbeteren we het gebruiksgemak.

Details