Nieuw Overbos komt tegemoet aan veranderende zorgvraag

Het onlangs geopende woon- en zorgcomplex Nieuw Overbos in Heemstede speelt in op een koerswijziging die zorginstelling Stichting Sint Jacob ongeveer tien jaar geleden inzette. Daarmee wil Sint Jacob tegemoetkomen aan de veranderende zorgvraag, die met Nieuw Overbos op vernieuwende wijze is vormgegeven.

Nieuw Overbos biedt kleinschalige woonvormen voor mensen met dementie in combinatie met huurappartementen voor mensen die zo lang mogelijk zelfstandig willen blijven wonen. Zij kunnen naar behoeven een beroep doen op de zorgdiensten die het nieuwe complex biedt.
“We hadden tien jaar geleden een beperkte capaciteit voor zwaardere zorgbehoevenden, zoals dementerenden”, stelt bestuurder Anita Louwers. “Terwijl die groep behoorlijk groot is geworden en nog steeds groeit. Daarom hebben wij de transitie gemaakt naar het alleen nog verlenen van zwaardere zorg. Voor die groep mensen hebben we een fysieke leefomgeving willen creëren waarin een acceptabel leven mogelijk is.”

Zwaardere zorg
Nieuw Overbos telt 48 plekken voor mensen die zwaardere zorg nodig hebben. Deze plekken zijn verdeeld over zes groepswoningen op de begane grond en eerste verdieping. Iedere bewoner heeft een eigen studio met badkamer en kan terecht in de gemeenschappelijke huiskamer. “Per woning is altijd een deskundig personeelslid aanwezig voor het verlenen van kwalitatief goede zorg”, zegt Judith van Hal, manager zorg en dienstverlening in Nieuw Overbos. “In de spitsuren is aanvulling mogelijk om aan de zorgvraag te kunnen voldoen. Met de bewoners die dat nog kunnen, bereiden we zelf de maaltijden. Familie mag dan komen helpen, wij nodigen de familie uit om mee te doen. We willen ook voor hen hier een prettige sfeer creëren. Voor alle extra activiteiten zoals een wandeling hebben we de familie echt nodig. Elke huiskamer heeft een eigen buitenruimte waar de bewoners gebruik van kunnen maken, daar zijn we heel blij mee.”

Nieuw concept
Boven deze gesloten afdeling bevinden zich 97 huurappartementen. Deze worden verhuurd door Syntrus Achmea Real Estate & Finance, de investeerder die samen met ontwikkelaar AM en Sint Jacob het zorgconcept voor Nieuw Overbos heeft ontwikkeld. Louwers: “Dat deze appartementen gelegen zijn boven de pg-woningen is een nieuw concept. Je kunt hier comfortabel wonen met alle zorgvoorzieningen om de hoek. Er wonen hier ook mensen die nog geen zorgvraag hebben, maar die denken daar in de toekomst wel een beroep op te moeten doen. Elke zorg is op afroep beschikbaar, tot aan specialistische ouderenzorg. De bewoners kunnen gebruikmaken van de ontmoetingsruimte op de begane grond. Ze kunnen hier voor de rest van hun leven blijven wonen.” Op de begane grond bevindt zich het gezondheidscentrum. Daarin zijn onder meer twee huisartsenpraktijken en een apotheek ondergebracht, evenals praktijken voor fysiotherapie en mensendieck.

Ruimtes met een thema
Het gebouw is op maat gemaakt voor Sint Jacob en Syntrus Achmea, vertelt architect Evelien van Veen van Veen Architecten in Rotterdam. “We hebben in samenspraak met de opdrachtgevers het hele zorgconcept ontwikkeld en uitgewerkt, zowel in de plattegronden, de kleuren als de materialisatie”, zegt Van Veen. “In de plattegronden van de zware zorg is rekening gehouden met dementerenden. We hebben op de groepsafdelingen enerzijds bewust rondgangen gemaakt waarmee we mensen willen stimuleren om te bewegen, anderzijds hebben we daar ook mogelijkheden gecreëerd voor rust. Op veel plekken zijn ruimtes gemaakt met een thema. Het zijn ruimtes die de zintuigen prikkelen, waar ze de relatie met buiten kunnen beleven. Daar kun je op een bankje zitten en naar buiten kijken, ook ter oriëntatie. We wilden geen gangen waar niets te beleven valt.”

Veel daglicht
Alle woningen hebben dankzij grote ramen veel daglicht en een prachtig uitzicht op de groene omgeving. Van Veen: “Daglicht kan het proces van dementie vertragen. Bewoners houden zo ook contact met de begane grond waar wat te beleven valt. De royale balkons bieden de bewoners de gelegenheid om zoveel mogelijk buiten te zitten. Tegelijkertijd werken de balkons als overstekken, die in de zomer als vaste zonwering dienst doen.”
Bij de afwerking van het interieur zijn zoveel mogelijk natuurlijke materialen en kleuren gebruikt. “Die zijn bijvoorbeeld toegepast bij de entrees van de eigen slaapkamer of de voorname entreehal. In de appartementen grenst de slaapkamer altijd aan de woonkamer, voor het geval een van de partners langdurig ziek is. Het is op alle niveaus een duurzaam en innovatief gebouw en ‘lean’ gerealiseerd, zowel in de voorbereiding als tijdens de bouw.”

Tekst: Henk Geist
Foto’s: Sint Jacob

FEITEN EN CIJFERS

Opdrachtgever AM namens Stichting Sint Jacob en Syntrus Achmea Real Estate & Finance
Zorgverlener Stichting Sint Jacob, Haarlem
Architect Van Veen Architecten (voorheen Drost + Van Veen Architecten), Rotterdam
Los Meubilair Lensen Projectinrichters, Zaltbommel
Domotica IP Groep, Schoonhoven
Bouwtijd oktober 2012 – januari 2015