Thema noodstroomvoorziening |TNO roept op noodstroom ziekenhuizen te onderzoeken

De aanleg van noodstroomvoorzieningen in Nederlandse ziekenhuizen moet onderzocht worden. Dat stellen onderzoeksbureau TNO en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen naar aanleiding van de stroomstoring in het Laurentiusziekenhuis in Roermond. Daar ging het in oktober vorig jaar mis toen de noodstroomvoorziening niet aansloeg, omdat de accu van de besturingscomputer niet naar behoren functioneerde.

Uit onderzoek van TNO blijkt dat de noodstroomvoorziening in ziekenhuizen in Nederland in zeker tien gevallen net zo is ingericht als in Roermond. Ook constateert TNO dat dit geen incidenteel geval is en dat gegarandeerde stroomlevering geen vanzelfsprekendheid is. In de afgelopen jaren kwamen problemen met de noodstroom en/of elektrische infrastructuur twintig keer in het nieuws. Een noodstroomvoorzieningensysteem wordt vaak geïnstalleerd met de gedachte dat het hopelijk nooit hoeft te worden gebruikt. En omdat op het Nederlandse energienet nog steeds goed te bouwen valt, raakt de noodstroomvoorziening wat buiten beeld. Na installatie wordt een noodstroomvoorziening vaak niet meer aangepast aan de veranderingen in het ziekenhuisbedrijf. In de loop van de dertig of veertig jaar dat een ziekenhuis in bedrijf is, komen er steeds meer hoogtechnologische medische elektrische apparaten en systemen bij. Daarnaast is een noodstroomvoorziening meer dan alleen een aggregaat; het is een onderdeel van een veel groter geheel. Dat geheel verandert in de loop van de tijd, waarbij elke verandering een kettingreactie aan storingen kan veroorzaken. Met als gevolg dat de installatie niet altijd aan de verwachtingen voldoet op het moment dat de nood aan de man is.

Alternatieven
Bij ziekenhuizen waar de noodstroominstallatie wordt aangestuurd via een elektronische besturingsunit die door accu’s wordt gevoed (single point of failure), kan wellicht hetzelfde gebeuren als in Roermond. Bij noodstroomsystemen waarbij de elektronische sturing gevoed wordt door accu’s, moeten deze accu’s en sturing worden bewaakt op functioneren. Periodieke vervanging alleen lijkt ontoereikend. Als alternatief kan de elektronische besturing inclusief voeding redundant worden uitgevoerd. Tevens adviseert TNO de voeding en elektronische sturing voortaan dubbel uit te voeren. Ook moet een noodstroomvoorziening met de hand kunnen worden gestart voor het geval dat dit automatisch niet lukt. TNO vindt het raadzaam de mogelijkheid te creëren, zodat door deskundig gekwalificeerd (ziekenhuis)personeel in samenspraak met de netwerkbeheerder handmatige schakelhandelingen kunnen worden uitgevoerd (override). Daarnaast pleiten ze voor een landelijk protocol voor het testen van noodstroomvoorzieningen in ziekenhuizen, waarbij de methode en frequenties eenduidig zijn vastgelegd en helder wordt wat redelijkerwijs mag worden verwacht. Ten slotte vindt TNO dat de noodstroominstallatie expliciet onderdeel dient te worden van de kritische technische infrastructuur binnen de Kwaliteitswet zorginstellingen.

Tekst: Loet van Bergen
Foto: TNO