Woonzorgcentrum Melgeshof in Merksem: Een evenwichtige mix van woonformules

‘Melgeshof’ in Merksem behoort toe aan Zorgbedrijf Antwerpen. Het werd door de voorloper van het OCMW eind de jaren vijftig gebouwd en officieel geopend op 21 maart 1964. Vanaf 2016 onderging de site een ware metamorfose met opeenvolgende afbraak- en nieuwbouwfasen, die leidden tot een hedendaags seniorencentrum met diverse woonformules binnen een fris-moderne architectuur.       

“Zorgbedrijf Antwerpen kiest voor kleinschalig wonen, ongeacht de grootte van het gebouw of de site” stelt Project Manager Sophie Painblanc. “In dit geval gaat het om één van onze grotere woonzorgcentra, maar steeds staan huiselijkheid en een thuisgevoel centraal voor de woonbeleving.”

Architectenbureau Osar tekende een L-vormig hoofdgebouw met wisselende hoogten, waarvan één been aan de straatzijde, een boogvormige laagbouw tegenover de L-vorm in de tuin en een torengebouw op een perceel rechts van het hoofdgebouw. De architectuur is modern, met aandacht voor de integratie in de tegenoverliggende woonwijk. De gevel aan de straatzijde kreeg een driehoekig reliëf, wat bijdraagt aan een rijkelijke lichtinval in de wooneenheden.

Allesomvattend
Het nieuwe Melgeshof omvat het eigenlijke woonzorgcentrum, serviceflats, een dagverzorgingscentrum en een dienstencentrum. “De vroegere capaciteit van 220 bedden is teruggebracht tot 188, waarvan 180 in éénpersoonskamers en 8 in tweepersoonskamers”, licht Sophie Painblanc toe. “Er zijn 42 serviceflats die aansluiten bij het woonzorgcentrum. In het dagverzorgingscentrum kunnen 15 mensen terecht.” De woningen van het woonzorgcentrum zijn telkens in clusters van 60 gegroepeerd. Het gaat telkens om 4 afdelingen van 15 bewoners. Op elke verdieping alterneren de woningen van het woonzorgcentrum met op de uithoeken van de L-vorm ingetekende serviceflats. “Iedere bewoner heeft een eigen huisnummer en voordeur om de woonbeleving te benadrukken.” Ondergronds zijn er kelders, magazijnen en parkeerfaciliteiten voor 85 voertuigen, die prioritair aan de bewoners van de serviceflats worden toegekend. Ook bezoekers kunnen van de ondergrondse parking genieten. Tevens zijn er fietsstallingen. “Doordat de verschillende gebouwdelen ondergronds verbonden zijn, kunnen o.a. de poetskarren zoveel mogelijk onzichtbaar verplaatst worden,” vervolledigt Sophie Painblanc. “Bewoners moeten maximaal een huiselijke woonsfeer ervaren en niet wonen in een druk bedrijf.”

In het geheel zijn ook een kapsalon, wassalon, ruimte voor fysiotherapie en podologie opgenomen. 

De inrichting is ‘Scandinavisch geïnspireerd’.

Focus op woonbeleving
Melgeshof biedt vandaag minder kamers aan, maar in een meer huiselijke en kleinschalige sfeer. De nieuwe kamers zijn ook erg ruim en licht en voorzien van al het comfort dat senioren vandaag terecht verwachten, zoals een eigen badkamer met inloopdouche. Elke wooneenheid meet 22 m² en is voorzien van een sanitaire cel met inloopdouche, douchegordijn, toilet met steunbeugels en wastafel. Standaard zijn er een TV en publiek WiFi-netwerk. Per 30 wooneenheden is er bovendien een gemeenschappelijke, rolstoeltoegankelijke badkamer met de nodige hulpmiddelen voor minder mobiele bewoners. 

Tussen de clusters van 15 wooneenheden van het woonzorgcentrum zijn er telkens meerdere gemeenschappelijke leefruimten, uitgerust met een zitgroep en TV. Er zijn ook twee eetruimten per afdeling, zodat de bewoners kunnen kiezen tussen samen of individueel eten. De bewoners zijn ingedeeld in leefgroepen van 7 à 8 bewoners.

“Elk gebouw toont een eigen identiteit” licht Sophie Painblanc toe. “De aankleding verschilt ook tussen de eerste en tweede nieuwbouwfase. De inrichting is Scandinavisch geïnspireerd met het gebruik van lichte eik voor deuren en plinten. Primair bij de meubelkeuze waren comfort, ergonomie en onderhoudsvriendelijkheid. Bewoners konden trouwens zelf kiezen welke tafel, stoelen en zetel ze verkozen op hun kamer.”

Voor elke woning in het woonzorgcentrum is een basis bemeubeling voorzien met o.a. een kledingkast waarin ook een koelkast is ingebouwd. Bewoners mogen ook eigen spullen toevoegen om het thuisgevoel in de hand te werken. Zo is er in elke woning een railsysteem voor het ophangen van schilderijen of fotokaders. Melgeshof beschikt over een grootkeuken op het gelijkvloers met een capaciteit van 500 maaltijden, waarvan een deel voor uitlevering aan 3 dienstencentra. Per afdeling van het woonzorgcentrum is er een verdeelkeuken ingericht.

Technieken
Verwarming en warm water worden voorzien vanuit een gemeenschappelijk stooklokaal. Een centrale boiler bedient de serviceflats. Alle serviceflats zijn voorzien van een individuele debietmeter voor het optekenen van het waterverbruik, een elektriciteitsmeter, calorimeters voor het opmeten van het energieverbruik voor verwarming en een eigen TV/internetaansluiting. Het oproepsysteem voor de zorgverstrekkers loopt via een afzonderlijk WiFi-netwerk dat de oproepen doorstuurt naar de smartphones van de medewerkers. In alle gemeenschappelijke ruimten bevinden zich alarmknoppen. Daarnaast beschikt elke bewoner over twee alarmknoppen: een mobiele en een vaste in de sanitaire cel van zijn woning. De toegangscontrole is grotendeels geregeld via geprogrammeerde badges die toegang op maat toelaten. Er zijn badges voor bewoners, medewerkers en bezoekers. Daarnaast zijn bepaalde ruimten beveiligd met een toegangscode en cijferklavier. De verlichting in de woningen heeft een dubbele stand: ‘gewoon’ voor de bewoners en ‘zorg’ voor een hogere lichtintensiteit die het werk van de zorgverstrekkers moet vergemakkelijken. 

Driejarig traject
De bouwwerken gingen in 2016 van start met een eerste nieuwbouwfase. Vervolgens werden de bewoners van het bestaande woonzorgcentrum deels ingehuisd, waarna het oude gebouw gedeeltelijk gesloopt werd. Aansluitend volgde een tweede nieuwbouwfase met de inhuizing van de resterende bewoners uit het bestaande WZC, die midden mei dit jaar officieel werd ingehuldigd. Op dit ogenblik wordt het aanpalend terrein voorbereid voor een laatste nieuwbouwfase: een torengebouw met 8 verdiepingen en een aanbod van 54 bijkomende serviceflats en het nieuwe dienstencentrum met maaltijden, diensten en activiteiten.