Het nieuwe woonzorgcentrum aan de Stropkaai in Gent is een schoolvoorbeeld van hoe architectuur en bouwtechniek elkaar kunnen versterken om een duurzame en inclusieve zorgomgeving te creëren. Deze campus van de Broeders van Liefde weerspiegelt de moderne visie op maatschappelijke verantwoordelijkheid, waarbij integratie en toegankelijkheid centraal staan. Het project is erop gericht om zorg dichter bij de mensen thuis te brengen en om hen te ondersteunen in een vertrouwde omgeving.
De zorgsite is strategisch gelegen langs de Schelde, tussen de Stropstraat en Stropkaai. Dit gebied, dat van oudsher een belangrijke rol heeft gespeeld in de psychiatrische zorg, wordt nu getransformeerd tot een moderne zorgcampus. Archipl architecten evalueerde zorgvuldig de historische waarde van het terrein. Waardevolle gebouwen bleven behouden en kregen een nieuwe functie. Patrick Lefebure, vennoot bij Archipl architecten: “De zorgsector is de voorbije jaren sterk geëvolueerd. De zorgbehoevende is niet langer patiënt, maar klant. Centraal staan de kwaliteit van de dienstverlening en het welbevinden van de zorgbehoevende. Wij pleiten voor een onzichtbare zorg die geïntegreerd is in het maatschappelijke en stedelijke leven. Een zorg die ingebed is in het dagelijks bestaan verkrijgt normaliteit, vanzelfsprekendheid en onzichtbaarheid. De Stropsite wordt als zorgstad een
open stadsdeel.”
Bouwonderneming Wyckaert stond in voor de totaal bebouwde vloeroppervlakte van 22.870 m². Het project omvat de bouw van een woonzorgcentrum met vijf verdiepingen en een woonzorgtoren met tien verdiepingen waarin serviceflats, studio’s voor begeleid wonen en de centrale administratie van de Broeders van Liefde worden ondergebracht. De site wordt verder verrijkt met semipublieke en privéruimtes, waardoor een goede balans ontstaat tussen toegankelijkheid en privacy. Een ondergrondse parking en een fietsbrug over de Schelde verbeteren de mobiliteit en zorgen ervoor dat de site transparanter en groener wordt. Nieuwe tuinen en pleintjes fleuren het geheel op.
Opvallend aan dit project is het uitgebreide en intensieve gebruik van Building Information Modeling. Het BIM-model, waarin zowat alle disciplines hun ontwerp in 3D uitwerkten, zorgt voor extra nauwkeurigheid en efficiëntie tijdens het bouwproces. Alle onderdelen (architectuur, stabiliteit en technische installaties) werden tot in het kleinste detail geïntegreerd. Jasper De Beuckeleer, projectleider bij Wyckaert: “Deze aanpak maakte dat het bouwproces sneller verliep. Maar ook dat de verschillende bouwpartners – bouwheer, ontwerpers, aannemers en leveranciers – beter konden samenwerken. Door deze technologie konden de verschillende bouwdelen, voorafgaand aan productie en montage, op elkaar worden afgestemd. De digitale voorbereiding heeft de eigenlijke bouw aanzienlijk versneld en voor een rustiger en beter gepland verloop gezorgd. Gezien de complexiteit van het project, en vooral de technische installaties, was het zeer aangenaam om vast te stellen hoe de voorafgaande afspraken voor heel veel duidelijkheid en rust op de werkvloer zorgden.”
Een cruciale factor in het succes van dit project is de uitstekende samenwerking tussen de verschillende betrokken partijen. Getuige daarvan de open mindset en de gezamenlijke focus op het vinden van oplossingen. Dit zorgde er mede voor dat de bouw van het woonzorgcentrum en de woonzorgtoren verliep zoals gepland, zodat de inhuizing al voor het bouwverlof kon plaatsvinden. “Dit was tegelijk een logistieke prestatie als een humanitaire overwinning, de nieuwe bewoners van het gebouw zijn er alvast heel blij mee.”
Op technisch vlak werden er verschillende innovatieve oplossingen geïmplementeerd. Zo zijn in het woonzorgcentrum twee vierpijps warmtepompen geplaatst. Deze zorgen tegelijk voor verwarming en koeling. Het overschot aan warmte dat door deze pompen wordt gegenereerd, wordt slim hergebruikt om andere delen van het complex te verwarmen. Dat dit bijdraagt aan de energie-efficiëntie van het gebouw, ligt voor de hand. Daarnaast werden in elke assistentiewoning warmtepompboosters geïnstalleerd, die individueel sanitair warm water kunnen leveren. De gehele verwarmings- en koelinstallatie werd gecentraliseerd, wat de onderhoudsvriendelijkheid vergroot. Bovendien werd er ingespeeld op de toenemende vraag naar duurzame energie met de installatie van 25 laadpalen in de ondergrondse parking en een PV-installatie van 70 kWp op het dak.
Zorgstad Strop aan de Stropkaai in Gent is een voorbeeldproject dat niet alleen voldoet aan de huidige behoeften op het gebied van zorg en wonen, maar ook toekomstgericht is dankzij het duurzame en flexibele ontwerp. Het project toont aan hoe samenwerking, innovatie en respect voor het verleden kunnen leiden tot een moderne en inclusieve zorgomgeving die klaar is voor de uitdagingen van morgen.
Als ingenieursbureau is BOTEC gespecialiseerd in de technische uitrusting van gebouwen in de gezondheids- en verzorgingssector. Het toepassen van haar expertise voor de nieuwe woon- en zorgsite aan de Stropkaai in Gent sluit perfect aan bij haar corebusiness.
Het volledige complex bestaat uit een wzc-gebouw en een toren met kantoren en assistentiewoningen. Deze zijn met elkaar verbonden via een ondergrondse kelder waarin technische lokalen en een parking met drie niveaus zijn voorzien. De verschillende functies in het gebouw met bijhorende EPB-regelgeving vereisen flexibiliteit in de technische installaties. Topkoeling is essentieel in een woonzorgcentrum. Daarom plaatste BOTEC twee vierpijps warmtepompen die zorgen voor koeling en vloerkoeling (bij hittegolven). Ook leveren zij tegelijk de verwarming voor de assistentiewoningen, die elk individueel voorzien worden van sanitair warm water via een warmtepompbooster. De verwarming en warmwaterproductie voor het woonzorgcentrum gebeurt via twee modulaire gasketels. Het systeem is zo ontworpen dat overtollige warmte van de warmtepompen kan worden gebruikt om het woonzorgcentrum te verwarmen, wat flexibiliteit biedt in de keuze van de energiebron. Door de centrale installatie voor verwarming en koeling op één locatie te plaatsen, is het onderhoud eenvoudig en efficiënt. Met de installatie van 25 laadpalen in de ondergrondse parking en een PV-installatie van 70 kWp op het dak wordt tevens ingespeeld op de energietransitie binnen de organisatie.