Renovatie woonzorgcentrum Zuylenstede: Van verzorgingshuis naar verpleeghuis

Het Utrechtse woonzorgcentrum Zuylenstede is verbouwd. Alle zorg- en huurappartementen zijn van binnen gerenoveerd en aangepast aan de eisen voor goede en veilige zorg aan ouderen met een steeds zwaardere zorgvraag. Het gebouw heeft een nieuwe, goed isolerende buitengevel gekregen. De begane grond is aangepast, met een nieuwe inrichting en uitstraling van de entree. 

Woonzorgorganisatie Vecht en IJssel was de vorige eigenaar van ­Zuylenstede. Bestuurder Sigrid van der Heide vertelt dat de renovatie een must was, maar onhaalbaar voor de zorgaanbieder: “Het gebouw dateert uit 1968 en was in verval geraakt. Bewoners zaten op de tocht en in de kou en installaties werkten niet goed meer. We moesten niet alleen renoveren, maar ook aanpassen vanwege de veranderende zorgvraag. Daarom kozen we voor verkoop en gedeeltelijke terughuur.”

Halverwege 2020 tekenden Vecht en IJssel en Estea de overeenkomst voor verkoop, renovatie en gedeeltelijke terughuur (sale-and-lease-back) van het complex door Vecht en IJssel van Estea. Directeur van Estea Teus Oskam vertelt: “Estea is daarmee eigenaar geworden van Zuylenstede en verhuurder van de extramurale huurwoningen, in- en aanleun, voor 55-plussers die een zorgvraag hebben. De selectie en toewijzing daarvoor doen we gezamenlijk. Verder huurt Vecht en IJssel alle zorgappartementen terug, net als de algemene ruimtes zoals het restaurant, de activiteitenruimtes en de kantoren.” Door de samenwerking is bereikt wat partijen voor ogen hadden. Zuylenstede is gemoderniseerd en Vecht en IJssel kan zich volledig richten op de kernactiviteit: goede zorg leveren aan kwetsbare ouderen met een steeds zwaardere zorgvraag, in een omgeving die voor bewoners en medewerkers veilig en comfortabel is.

Het gebouw bestaat uit 274 appartementen. In de aanleunvleugel zitten 91 zelfstandige huurappartementen met mogelijkheden tot services en voorzieningen van Zuylenstede. De zorgvleugel bestaat uit 31 inleunwoningen (vergelijkbaar met de aanleunappartementen), 120 zorgappartementen met Verzorgd Wonen en 32 appartementen voor Gekoesterd Wonen (Wet Langdurige Zorg). Gekoesterd Wonen is een kleinschalige woonvorm met 4 huiskamers voor ouderen met dementie die intensieve verpleegzorg nodig hebben.

Aannemer Akor uit Rijssen voerde de renovatie uit. “Een uitdagende klus, door de zeer diverse doelgroep”, vertelt projectleider Jan-Mark Timmerman. “Gezien hun kwetsbaarheid besloten we dat alle bewoners van de afdeling Gekoesterd Wonen tijdelijk zouden verhuizen. Zij gingen voor negen maanden naar locatie Heerenwegen van Warande in Zeist. Voor de overige bewoners richtten we dertig wisselwoningen in. Tijdens de renovatie aan de appartementen verhuisden bewoners voor zes weken naar zo’n wisselwoning.”

Per twee lagen is het gebouw gerenoveerd. In de jaren daarvoor is door Estea bewust leegstand gecreëerd. Daardoor konden bewoners, die dat wilden, in het gebouw blijven wonen tijdens de renovatie. Timmerman: “Alle zorgappartementen in de zorgvleugel kregen nieuwe badkamers, keukens, wanden, verlichting, vloeren en schilderwerk. Alle huurwoningen werden voorzien van een nieuwe badkamer en een nieuwe keuken. Bij de badkamers van Gekoesterd Wonen was de puzzel het grootst. Daar hadden we eerst 24 appartementen en er moesten er 32 komen. We kozen voor Alcomel badkamers. Deze badkamers hebben een flexibele draaiwand, met daarin warm en koud water, een afvoer en een spiegelkastje, die compleet met wastafel opendraait. De perfecte oplossing, want het zorgt voor verruiming en meer bewegingsruimte in de kamer van de bewoner.”

Per woongroep van Gekoesterd Wonen is er een eigen huiskamer met zithoek, keuken en activiteitenruimte. “Voorheen bevond zo’n woonkamer zich op een andere verdieping”, vertelt Oskam. “Bewoners moesten dan ‘naar beneden’ om te eten of voor een activiteit. Doordat de woonkamers nu op de eigen verdiepingen zitten, is er meer comfort en kunnen bewoners zich makkelijker terugtrekken op hun kamer.”

De buitenkant van het pand is aangepast, waarbij er een nieuwe schil is gebouwd. Een bijzondere klus, vertelt Timmerman. “Inpandig gingen we per verdieping van onder naar boven. Gelijktijdig deden we verticaal de gevel. Eerst brachten we een railsysteem aan, waarna panelen zijn aangebracht met 20 centimeter isolatie en nieuwe kunststof kozijnen, voorzien van zonwerende screens.” De nieuwe gevel en verlichting zorgen voor minder gas- en elektraverbruik. Ook zijn twee daken vernieuwd en voorzien van 30 centimeter isolatie. Aanpassingen die ertoe hebben geleid dat het gebouw van energielabel D naar A is gegaan. Vanaf de buitenkant is het restaurant beter toegankelijk, waardoor de voorzieningen beter bereikbaar zijn voor de omgeving en de wijkfunctie van de locatie sterker wordt ingezet. De nieuwe uitstraling van het gebouw is ontworpen door LENGKEEK architecten.

Sjanie Koedoot, locatiemanager van Zuylenstede, kijkt terug op een zware maar ook verbindende periode: “Bouw en zorg zijn echt met elkaar verbonden. Vanuit de bouwers kregen we wel eens terug hoe heftig ze het vonden voor onze bewoners. Zelf leerden we onze bewoners ontzettend goed kennen, omdat we zo intensief met elkaar optrokken. Onze bewoners waren op hun beurt weer verbonden met de bouw. Mannen met een bouwachtergrond, bijvoorbeeld. In die zin heeft de renovatie ieders wereld wel een beetje verbreed.”