Tagarchief: Breda

Breda, Amphia Ziekenhuis | Duurzame oplossingen met lage exploitatiekosten

28 januari 2020

De zorgvloeren, OK-vloeren en natte ruimten in het nieuwe Amphia zijn uitgerust met vinyl vloer- en wandsystemen van Tarkett. “Vanuit een goede klantrelatie met het ziekenhuis is gezocht naar de meest functionele en duurzame oplossingen met de laagste exploitatiekosten”, vertelt key account manager healthcare Marco van Westerlaak.

De nieuwbouw van het Amphia is voor Tarkett met 50.000 m² zorgvloeren, 7.500 m² OK-vloeren en de vloer- en wandbekleding van de natte ruimtes een van de grotere landelijke projecten. Van Westerlaak: “Testen van het Amphia hebben uitgewezen dat vinylsystemen van Tarkett goed presteren op het gebied van life cycle costs. Naadloze, waterdichte overgangen, zowel in het kader van infectiepreventie als schoonmaak en onderhoud, staan voorop bij onze producten.”

De zorgvloeren zijn van het type IQ Optima, ‘homogeen vinyl met de laagste exploitatiekosten’. In de OK’s is IQ Granit SD toegepast, dat volledig voldoet aan de gestelde eisen op het gebied van resistentie tegen desinfecterende middelen en afleiding van elektriciteit. In de natte ruimten zijn naast de vloeren ook de wanden bekleed met vinyl (Aquarelle Wall). De montage vond plaats vanaf maart 2018 tot aan de oplevering. Amphia is een ReStart-project: al het snijafval is verzameld en wordt in de fabriek van Tarkett verwerkt tot nieuwe grondstoffen, volgens de Cradle-to-Cradle-filosofie.

Breda, Amphia Ziekenhuis | Lak en muurverf: zorgspecifieke eisen gekoppeld aan esthetiek

Lees het gehele artikel

27 januari 2020

Het Amphia ziekenhuis in Breda is een healing environment, waarbij alle gebouwaspecten bijdragen tot het comfort en het welzijn van patiënten, medewerkers en bezoekers. Zelfs bij de keuze van de lak en muurverf werd niets aan het toeval overgelaten. “In de zorgsector gelden zeer specifieke eisen”, weet Leon Jansen, Regio Manager Architectural Coatings bij PPG, dat speciaal voor dit project zijn meest innovatieve muurverven en lakken inzette.

“Op basis van toegespitste R&D en deskundige feedback van bouwheren, architecten en andere bouwactoren zetten we sterk in op de ontwikkeling van hygiënische oppervlakken die zeer goed reinigbaar zijn, en tegelijkertijd bijdragen aan de esthetiek en sfeerbeleving. Verven voor de zorgsector mogen geen vluchtige organische stoffen of weekmakers bevatten, mogen geen kwalijke geurtjes afscheiden en moeten een hygiënisch, vuilafstotend oppervlak hebben, zij het zonder in te boeten aan technische en mechanische capaciteiten. Een delicaat evenwicht.”

100 000 m² wanden en plafonds werden geschilderd door Van Vonderen Bergeijk. Verschillende Sigma producten zijn toegepast, zoals Sigma S2U Nova Primer, Satin & Gloss. Een watergedragen lakkenassortiment dat handvetresistent is en het ontstaan van vuile vlekken tegengaat. Voor de muren en plafonds werd gewerkt met Sigmapearl Clean Satin/Matt en Sigma Superlatex Satin/Matt, zowel in neutraal wit als fellere kleuren. Deze muurverven zijn goed reinigbaar zonder glimmende vlekken te veroorzaken.

Breda, Amphia Ziekenhuis | Partner op het gebied van prefab

Lees het gehele artikel

24 januari 2020

Binnen de bouw wordt slimmer, flexibeler en kostenbesparend werken steeds belangrijker. Dat vraagt om een nieuwe manier van werken met slimme en flexibele installatieoplossingen, zoals geprefabriceerde technische componenten.

Voor prefab toepassingen levert TECE het stabiele profielsysteem TECEprofil. Hiermee kunnen snel en eenvoudig complete draagconstructies worden gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan geprefabriceerde technische skids waar installaties kunnen worden ingebouwd zoals cv-ketel, boiler, warmtepomp, wtw-unit en systemen voor het af- en aanvoeren van water. Ook levert TECE verschillende losse installatiedelen die eenvoudig in skids en technische wanden verwerkt kunnen worden, zoals frames voor toilet, wastafel of douche en het tijdbesparende push-fit leidingsysteem.

Breda, Amphia Ziekenhuis | Medische transformatoren en verdeelkasten

Lees het gehele artikel

23 januari 2020

In een tijdsbestek van vier maanden heeft Wijdeven 917 medische transformatoren verdeeld over 85 verdeelkasten geleverd aan Amphia, ten behoeve van de medische ruimten Groep 1 en 2. “Dankzij goede engineering en projectbegeleiding van FourCare en Wijdeven is het project als een geoliede machine verlopen”, zegt projectmanager Paul Pruss.

Elektrische installaties in de genoemde ruimten dienen aan hoge veiligheidseisen te voldoen, waardoor patiënten en artsen optimaal worden beschermd tegen te hoge lekstromen of netuitval.

Door het toepassen van DEKRA-gekeurde Wijdeven-beschermingstransformatoren en bijbehorende impedantiebewaking wordt voorkomen dat bij het optreden van defecten in installaties of aangesloten apparatuur levensbedreigende situaties ontstaan. Wijdeven is een van de grondleggers van dit nicheproduct, met leveringen aan vele grote ziekenhuizen. Pruss: “Weinig partijen kunnen een dergelijk volume, in zo’n kort tijdsbestek, integraal leveren met eigen monteurs en vaste aanspreekpunten.”

Breda, Amphia ziekenhuis | Prettige akoestiek, veiligheid en hygiëne

Lees het gehele artikel

22 januari 2020

In het nieuwe Amphia ziekenhuis zijn verschillende geluidsabsorberende plafonds geïnstalleerd uit de Ecophon Hygiene-lijn. Voor de gangzones is een speciale oplossing bedacht. Door in een vroeg stadium gehoor te geven aan de eisen en wensen van de technische dienst en hygiënespecialisten, heeft Ecophon een plafond ontwikkeld dat naast de gangmuren aan het bouwkundig plafond wordt opgehangen. De panelen zijn handzaam en van onderaf uitneembaar zodat leidingen gemakkelijk te bereiken zijn.

‘Slechte akoestiek behoort tot verleden’.

In de centrale hal is de koof onder het glazen dak voorzien van een broodnodige akoestische oplossing die naadloos overgaat in het plafond. Dit was de enige plaats om de nagalm in deze ruimte voldoende te reduceren. “Lawaai is nadelig voor de kwaliteit van zorg”, zegt Cees van Wezel, Ecophon-expert op het gebied van de geluidsomgeving. “Ziekenhuizen hebben om hygiënische redenen vaak plafonds, wanden en vloeren met harde en reflecterende oppervlakken. Dit houdt in dat geluid nergens kan worden geabsorbeerd. Het kaatst heen en weer en zal zich overal verspreiden. Onderzoeken tonen aan dat mensen door de hoge geluidsniveaus in ziekenhuizen slechter slapen, meer stress ervaren en een hogere hartslag hebben. Kortom: lawaai is een serieus gezondheidsprobleem. Maar het kan anders.” Ecophon heeft in het Amphia akoestische oplossingen toegepast die aan de hoge hygiëne-eisen voldoen. “Er is een omgeving gecreëerd waar patiënten zich aangenamer voelen en beter herstellen. Een omgeving waar artsen en verpleegkundigen zich volledig kunnen concentreren op hun taken en bezoekers comfortabel verblijven. Zo kunnen we ervoor zorgen dat lawaai als gezondheidsprobleem tot het verleden behoort.”

Breda, Amphia Ziekenhuis | Meertraps/modulaire waterbehandeling met laag verbruik

Lees het gehele artikel

21 januari 2020

Om de kwaliteit van het leidingwater op ziekenhuispeil te krijgen heeft Amphia gekozen voor een meertraps waterbehandelingssysteem, waarmee vanuit de oudbouw het leidingwater deels wordt onthard, gefilterd en nabehandeld, waarna dit water in de nieuwbouw ten behoeve van onder andere de Centrale Sterilisatie-Afdeling (CSA) nog eens verder wordt behandeld. “Onze systemen onderscheiden zich door de lage life cycle costs”, vertelt sales account manager Norbert de Veen van leverancier BWT Nederland.

Vanuit de oudbouw wordt het leidingwater met behulp van drukverhogende pompen getransporteerd en vervolgens voor circa 50% onthard. Dit wordt opgevolgd met een ultrafiltratiesysteem (zogenoemde poortwachter voor legionellabesmetting). Vervolgens wordt het water nogmaals nabehandeld met ultraviolet licht.

Vergelijkbare installaties met aanvullende osmose-techniek zijn geleverd voor de nieuwbouw. De Veen: “Hier wordt het in de oudbouw behandelde leidingwater ten behoeve van onder andere de CSA volledig onthard en ontdaan van opgeloste zouten en mineralen – voor circa 99% door middel van een dubbele, omgekeerde osmose (middels innovatieve membraan-technologie; red.). Vervolgens wordt het water opgeslagen in een voorraadtank en behandeld met ultraviolet licht. Onze systemen voor waterzuivering zijn extreem laag in het verbruik van elektrische energie, water en regeneratiezout, en hebben mede daardoor lage life cycle costs – een belangrijk item in dit project.” BWT werkt grotendeels met eigen fabricage. De waterbehandelingssystemen zijn door de installateur ingericht en door BWT Nederland in bedrijf gesteld.

Breda, Amphia Ziekenhuis | Buizenpost, distributierobot en geautomatiseerd medicatieopslag- en uitgiftesysteem

Lees het gehele artikel

20 januari 2020

In opdracht van aannemerscombinatie FourCare bouwde Swisslog Healthcare een nieuw buizenpostsysteem voor de nieuwbouw van het Amphia, dat met het huidige systeem in het bestaande deel van het ziekenhuis gekoppeld wordt; daarnaast leverde Swisslog Healthcare direct aan Amphia een distributierobot (EVOTEC) en een geautomatiseerd medicatieopslag- en uitgiftesysteem (THERAPICK) aan de Klinische Farmacie, gekoppeld aan het uitgebreide nieuwe buizenpostsysteem. “Medicatiebeheer c.q. -transport wordt hiermee vele malen veiliger, efficiënter en doelgerichter”, zegt projectmanager Frank van Ingen.

De innovatieve producten van Swisslog Healthcare – geautomatiseerde logistieke oplossingen voor ziekenhuizen – vinden in nauwe samenwerking met ziekenhuis en contractpartijen hun weg in het nieuwe Amphia.

Het buizenpostsysteem telt straks zo’n 4 kilometer aan buizen (160 mm), alsmede 48 stations in de nieuwbouw en 7 in de bestaande bouw, en speelt een belangrijke rol in het transport van o.a. bloed. Van Ingen: “Het Klinisch Chemisch en Hematologisch Laboratorium is uitgebreid met een extra lijn in het bestaande ziekenhuis om het nieuwe aanbod uit de nieuwbouw te verwerken. Het oude en het nieuwe buizenpostsysteem zijn zodanig met elkaar verbonden dat het als één systeem fungeert, zodat dit laboratorium over een volledig distributiesysteem beschikt voor monsters uit het gehele nieuwe ziekenhuis. Logistieke stromen zijn geoptimaliseerd en gereed voor het nieuwe werken. De patronen zijn voorzien van track & trace-chips, die de bewegingen van de transportpatronen sturen, waardoor gericht verzenden mogelijk wordt. De stations in het bestaande ziekenhuis zijn vervangen door een nieuwe generatie met touchscreen.”

Patiëntspecifieke medicatiering.

Samenwerken

De bouw van het buizenpostsysteem valt onder aannemer FourCare en is als zodanig begeleid. Swisslog Healthcare verzorgt tevens de directielevering van de gerobotiseerde opslag- en medicatieuitleversystemen in de nieuwe Klinische Farmacie; deze verhuist van de begane grond naar de nieuwe locatie in de kelder van het bestaande ziekenhuis. Van Ingen, in het tweede deel van het project interim-medewerker van het ziekenhuis: “Wij bieden toegevoegde waarde als ‘sidekick’ van Amphia in de realisatie van de koppeling van ziekenhuissystemen, en de overgang van de leveringen van de buizenpostsystemen naar de daadwerkelijke gebruikers. Gaandeweg het ontwikkel- en inkoopproces met het ziekenhuis, en het traject richting introductie van nieuwe werkmethoden voor de Klinische Farmacie, werd het plan opgevat automatisering van de Klinische Farmacie te koppelen aan het buizenpostsysteem. Door dicht bij de gebruikers te staan, is het mogelijk verandering in goede banen te leiden, alsmede wensen te vertalen naar ondersteuning voor een betere zorg. Het is belangrijk de visie van Amphia niet uit het oog te verliezen. Dat is goed gelukt.”

Mogelijkheden

De Klinische Farmacie is straks voorzien van twee systemen. “Allereerst EVOTEC: vanuit de logistieke opslag worden de medicijnendoosjes gerobotiseerd toebedeeld aan hun voorraadlocatie. Naast reguliere opslag is met EVOTEC een geautomatiseerde opslag van medicijnen mogelijk gemaakt, wat naast efficiëntie voorziet in de beveiligde uitgifte van medicijnen en bewaking op voorraad. Een prettige bijkomstigheid is het direct kunnen afmelden van de medicijnen in de FMD (Falsefied Medicines Directives )-omgeving tijdens opslag, waardoor Amphia aan de nieuwe regelgeving gehoor geeft. Ook voorraden die niet automatisch worden opgeslagen worden bijgehouden, gecontroleerd en afgemeld.”

EVOTEC wordt operationeel in februari 2020. Vanaf 29 november is de buizenpost actief voor distributie vanuit het bestaande ziekenhuis naar diverse medicatieruimten en andere gebruikers in de nieuwbouw.

(Beeld: Volker Kunkel).

Spoedmedicatie

“THERAPICK is de meest geavanceerde oplossing die het geautomatiseerde opslag- en uitgifteproces voor blisters en andere medicatievormen in de Klinische Farmacie combineert. Het unieke formaat van de ‘Blister Unit Dose’ (BUD) zorgt ervoor dat de primaire verpakking van het medicijn bewaard blijft om lotnummer en houdbaarheidsdatum te kunnen blijven garanderen. THERAPICK stroomlijnt de nieuwe werkprocessen, vermindert de werklast en optimaliseert het gebruik. Middels een directe koppeling met de buizenpost kan spoedmedicatie van een patiënt door een specifieke medicatiering volledig geautomatiseerd naar de juiste afdelingen worden gestuurd.” De THERAPICK MANAGER geeft de gebruiker overzicht van de processen; deze is verbonden met het bestel- en medicatievoorschrijfsysteem en reageert daarmee direct op het operationele proces. “Door mee te denken in het vormgeven van deze processen en de toepassing van de oplossing zijn zorgverleners nog beter in staat de juiste zorg te bieden. Uiteindelijk gaat het om het welzijn van de patiënt.”

Swisslog Healthcare Netherlands BV

Vissenstraat 14
7324 AL Apeldoorn

T +31 (0)55 36 88 888
E healthcare.nl@swisslog.com
I swisslog-healthcare.com

Breda, Amphia ziekenhuis | Onderzoeksbanken en stretchers op maat voor Amphia

Lees het gehele artikel

16 januari 2020

De onderzoeksbanken in de behandelkamers van de poliklinieken in het nieuwe Amphia, alsmede stretchers voor de SEH, zijn geleverd door huisleverancier Medifix. “Als onderdeel van goed partnership met het ziekenhuis hebben wij de levering van de onderzoeksbanken en stretchers op maat kunnen vormgeven”, vertelt Projectmanager Sales & Projects Gebby Tolboom.

De onderzoeksbank SL van producent Novak M bestaat uit twee dan wel drie verstelbare secties, waaronder een verlengd hoofdgedeelte. “Dit model kan hiermee tevens in zittende of half-zittende positie worden gebruikt. De banken zijn gemakkelijk in hoogte en positie verstelbaar, onafhankelijk van de plaatsing van de tafel en de positie van de behandelaar”, zegt Tolboom.

De poliklinische onderzoeksbank kan in meerdere posities worden gebruikt.

De onderzoeksbanken zijn voorzien van een speciaal ontwikkeld frame om de plaatsing van een tillift onder de bank mogelijk te maken. “Een maatwerkvraag van het ziekenhuis. Op deze manier werken wij actief mee aan efficiënt ruimtegebruik en kunnen patiënten die minder mobiel zijn beter worden geholpen.”

De nieuwbouw van het Amphia speelt in op design. “De S-line van Novak M past volledig in het interieur omdat het een bank is zonder veel kleuren, toeters en bellen. Bij de introductie werd de onderzoekbank direct bekroond met de Red Dot Design Award, vanwege de functionaliteit en vormgeving.”

De 109 onderzoeksbanken zijn geleverd voor de poliklinieken Kindergeneeskunde, Urologie, Cardiologie, Chirurgie, Longgeneeskunde, Neurologie en Oncologie. De 21 stretchers van Novak M voor de SEH zullen worden gebruikt voor binnenkomende patiënten die wachten op behandeling. Doorslaggevend voor de keuze was de vormgeving en het gebruiksgemak. “Aftersales heeft Medifix hoog in het vaandel staan. Wij zijn altijd bereikbaar voor instructie en nazorg en kunnen ook het onderhoud verzorgen voor Amphia.”

Breda, Amphia Ziekenhuis | ‘Een goed begin is het halve werk’

Lees het gehele artikel

10 januari 2020

Eind 2018 was het dan zover: het werken aan de nieuwbouw van het OK-complex van het Amphia Ziekenhuis te Breda zat erop. “Na een gedegen voorbereiding, waar niets aan het toeval werd overgelaten, mag het eindresultaat er dan ook zeker één zijn op trots op te zijn”, zijn de woorden van directeur en mede-eigenaar Ron Krommenhoek van Ropa Systems, die terugkijkt op zijn grootste opdracht tot nu toe.

Niet alleen kreeg Ropa Systems opdracht voor de bouw van haar wandsysteem voor de OK’s in dit state of the art-ziekenhuis, ook zorgt het bedrijf uit Someren voor de ruim zeshonderd bed-achterwanden en alle handbediende schuifdeuren voor de éénpersoons beddenkamers. “Met recht een opdracht om ‘u’ tegen te zeggen. Met name de uiteindelijke vormgeving per OK en de meest ideale indeling voor het OK-personeel werd tot in detail besproken en uitgetekend. Een heuse mock-up-OK werd in de fabriek in Someren opgebouwd, zodat niets aan het toeval werd overgelaten. De mock-up diende als blauwdruk voor in totaal zestien OK’s in dit nieuwe ziekenhuis. Deze gedegen voorbereiding betaalde zich dan ook zeker uit tijdens de werkzaamheden.”

Bern Reker, projectleider voor Ropa Systems, roemt de voorbereiding en communicatie tussen de betrokken bouwpartners op dit werk. “Zonder deze samenwerking was de behaalde kwaliteit en snelle doorlooptijd van dit project nooit gehaald. Ook de actieve en betrokken rol van opdrachtgever Amphia mag hierin niet worden onderschat. Inmiddels zijn al verschillende geïnteresseerde partijen een kijkje komen nemen op de bouw en daaruit zijn al weer nieuwe projecten ontstaan of in voorbereiding. Kortom: een visitekaartje. Aan alle bouwpartners: bedankt voor het in ons gestelde vertrouwen.”

Ropa Systems Bv

Belleweg 9
5711 DH Someren

T +31 493 47 36 37
E info@Ropasystems.nl
I www.ropasystems.nl

Breda, Amphia ziekenhuis | Bouwteam Amphia: ‘Integraal maatwerk, denken in 3D’

Lees het gehele artikel

9 januari 2020

Een ziekenhuiscomplex van 80.000 m² toekomstbestendig ontwerpen en bouwen: als op cruciale aspecten integraal wordt samengewerkt is het mogelijk, zeggen de bouwpartners van de in november in gebruik genomen nieuwbouw van Amphia in Breda. De uitvraag van het ziekenhuis werd daartoe gespecificeerd in een geïntegreerd contract, uitgevoerd door het consortium FourCare (Trebbe, Van Wijnen, ENGIE Services en Unica). Bouwers en technisch dienstverleners waren gelijkwaardige partners. Bouwdirecteur Jasper Meijer van Amphia: “Het consortium wilde geen geld verdienen aan meerwerk, wel aan een goed proces.”

Wat was de doelstelling van Amphia in 2008, bij de start van het nieuwbouwtraject?

Meijer: “Realisatie van een multidisciplinair, topklinisch opleidingsziekenhuis voor Zuidwest-Nederland op één locatie, door samenvoeging van twee ziekenhuislocaties in Breda; ruimte die uiteindelijk werd gevonden op een parkeerterrein en voetbalcomplex ten zuiden van de bestaande ziekenhuislocatie Molengracht. Wij willen hoog-complexe zorg concentreren op één locatie in het belang van veiligheid en efficiëntie.”

Sleuteloverdracht nieuw Amphia. Hypermodern ziekenhuis is na drie jaar bouwen opgeleverd. V.l.n.r. Erwin Kersten (Van Wijnen), Hein Trebbe sr. (Trebbe), Peter Smeets (Engie Services), William Swinkels (Unica), Frank Brekelmans (FourCare), Jasper Meijer, Roos Leber, Remco Djamin, en Olof Suttorp (allen Amphia).

Een dergelijk advies- en ontwerptraject neemt veel tijd in beslag. Huisvestingsadviseur ptg advies is betrokken vanaf de visievorming.

Michiel Sitsen, partner en adviseur namens ptg advies: “Er wordt gebouwd voor circa 40 jaar. Een toekomstbestendige visie en een huisvestingsstrategie zijn nodig om dat gericht te kunnen doen. Op basis van de visie van Amphia ontwikkelden wij met de ziekenhuisorganisatie de huisvestingsstrategie voor de locaties van Amphia. Daarna stelden wij met Amphia uitgangspunten op en werkten deze uit tot een Programma van Eisen. Vervolgens hebben wij in samenwerking met de ontwerpers het structuurplan ontwikkeld, begeleidden wij de verdere uitwerking van de ontwerpen en voerden het proces- en projectmanagement hierover. Ook adviseerden wij over de financiële beheersing van het nieuwbouwproject en ondersteunden wij het financieel management. Samen met Amphia hebben wij invulling gegeven aan het gemeentelijke traject op het vlak van ruimtelijke ordening – inhoudelijk en procedureel.”

Meijer: “De samenwerking met de gemeente mag zeker niet worden onderschat, het is uiteraard ook een stedenbouwkundig verhaal. Het nieuwbouwprogramma werd zelfs verdubbeld in volume na verplaatsing van de locatie naar een andere zijde van het bestaande ziekenhuis. De locatie Langendijk wordt op termijn gesloten als de renovatie van het bestaande ziekenhuis is voltooid – naar verwachting eind 2021. Dan spreek je over 10 jaar ontwerpen en 2,5 jaar bouwen.”

Jasper Meijer (Amphia): ‘Wij willen hoog-complexe zorg concentreren op één locatie in het belang van veiligheid en efficiëntie’.

De ruimtes in het nieuwe ziekenhuis zijn zoveel mogelijk ‘universeel’ vormgegeven, zodat deze goed te exploiteren zijn en blijven. Hoe maak je een gebouw van 80.000 m² flexibel richting de toekomst?

Herman Dik, projectmanager van Deerns: “In de regel is het zo dat bijvoorbeeld de installatietechnische ruimte toeneemt door de jaren heen, en dat je daarop inspeelt met je ontwerp. 13 à 14% van het volume in het nieuwe Amphia ziekenhuis is gereserveerd voor installatietechniek; je ziet overal hoge verdiepingen in de nieuwbouw, maar we hebben zeker niet te ruim gedimensioneerd. Er is een ontwerp neergelegd met een hoog afwerkingsniveau, dat zowel flexibel als betrouwbaar is in de exploitatiefase.”

Gerard van Boxtel is namens ENGIE Services betrokken bij FourCare: “In de optimalisatie van het nieuwbouwontwerp zijn de technische ruimtes per bouwlaag bijvoorbeeld geschrapt en gecentraliseerd. Het belangrijkste deel van de techniek bevindt zich op de bovenste laag van de nieuwbouw, waaronder ook de ict. Daarbij is veel aandacht besteed aan duurzaamheid. Het duurzame energieconcept is gebaseerd op lage temperatuurverwarming en hoge temperatuurkoeling. Hiertoe zijn 6 WKO-bronnen geboord. In 2 bouwdelen staan 2 warmtepompen, ondersteund door een warmteterugwinsysteem op luchtbehandelingskasten. Op deze manier wordt de CO₂-uitstoot met 80% verminderd. Verder zijn overal klimaatplafonds en ledverlichting toegepast.”

Herman Dik (Deerns): ‘In de gunningsfase is geborgd dat de opdrachtgever het gebouw krijgt waar om is gevraagd’.

Ziekenhuisarchitectuur is inspelen op de toekomst. Hoe is dat conceptueel aangepakt?

Jarno Nillesen (Wiegerinck architectuur en stedenbouw): “Een ziekenhuis moet een structuur bieden die inspeelt op de zorglogistiek van nu, en flexibel genoeg is om te kunnen groeien of krimpen. De kern van het ziekenhuis is het interventiegebouw met de spoedeisende hulp, intensive care, huisartsenpost en het OK-centrum. Daaromheen bevinden zich de drie andere gebouwen voor Vrouw Moeder Kind, Oncologie en Hart & Vaten. Het interventiegebouw is een dynamisch gebied in de levensduur van het ziekenhuis, en is zodanig gesitueerd en ontworpen dat het eenvoudig kan worden aangepast wanneer nodig. Architectonisch gezien hebben wij een ensemble van gebouwen gemaakt met een menselijke maat. Zo is het bouwvolume opgedeeld in gelijkwaardige bouwdelen met veel daglicht, alle voorzien van een binnentuin en een afleesbare, eigen identiteit.”

Op cruciale onderdelen is het gebouw ontworpen in 3D BIM. Hoe gaat dat in de praktijk?

Nillesen: “Ontwerpen in een digitale omgeving zorgt ervoor dat iedereen over hetzelfde praat en elkaar echt kan begrijpen. Papier is 2D, wij denken in 3D. Het was zelfs mogelijk met een VR-bril op door de toekomstige ziekenhuisomgeving te lopen.”

Jasper van der Meer, bouwkundig projectleider namens FourCare: “Op hoofdcomponenten hebben we volledig ‘gebimd’ en de overlegstructuren daarop afgestemd. De 3D-modellen hebben we niet tot in detail uitgewerkt, zoals bijvoorbeeld de plintjes van de vergaderruimte. Dergelijke details maken de modellen onnodig zwaar, en daarmee onwerkbaar.”

Jan-Martien Touw, manager Vastgoed & Techniek Amphia: “Het ontwerpproces zou daardoor ook onnodig duur worden. Het BIM-verhaal heeft zich zeker bewezen in de uitvoering. Daar komt bij dat je in een digitale omgeving tot een goede codering van onderdelen kunt komen, waardoor het ontwerp herleidbaar is in de exploitatiefase. Dat is hier goed gelukt, door integrale samenwerking met ontwerpende en uitvoerende partijen.”

Hoe is Amphia met het ontwerp richting contractvorming gegaan?

Meijer: “Wij wilden dat bouwer en technisch dienstverlener gelijkwaardige partners zouden zijn en ook samen verantwoordelijkheid zouden dragen voor engineering en uitvoering. Een eigen variant van UAV-gc (geen bestek maar functionele specificaties; red.) is vervolgens getoetst aan de markt, meer concreet aan een vijftal consortia, waarvan er uiteindelijk twee overbleven.”

Dik: “Daarbij is aan de laatste kandidaten een specifiek bouwdeel in studie gegeven, met duidelijke doelstellingen: het bouwconsortium laat zien dat het ontwerp maakbaar is en komt met oplossingen; je borgt daarmee dat de opdrachtgever ook echt het gebouw krijgt waar om is gevraagd.”

Gerard van Boxtel (FourCare): ‘Het ontwerpproces voor de renovatie is in volle gang’.

Het consortium FourCare bood uiteindelijk de beste aanpak voor de beste prijs. Arjan van Haperen (Unica), Gerard van Boxtel (ENGIE Services), Hein Trebbe (Trebbe Bouw) en Jasper van der Meer (Van Wijnen) hierover:

Trebbe: “De manier van samenwerken bij Amphia is een voorbeeld in de ziekenhuisbouw. Vooropgesteld dat je qua volume en risicospreiding meerdere partijen nodig hebt, is ook echt integraal samengewerkt. Eén bouwkeet werd gedeeld met alle partijen inclusief de opdrachtgever. De samenwerking binnen FourCare, met de juiste mensen op de juiste plaats, is hartstikke goed en wordt doorgezet bij andere opdrachtgevers. Er is veel wederzijds respect.”

Van Boxtel: “Zo was er geen inhoudelijke verdeling tussen de consortiumpartijen, ook geen traditioneel onderscheid tussen E- en W-installaties.”

Van Haperen: “Op basis van integrale samenwerking kun je doelmatigheid creëren. Snelheid van bouwen was uiteraard van belang. Bouw- en installatietechniek zijn van begin af aan gezamenlijk opgepakt om knelpunten in de uitvoering te voorkomen; veel is geprefabriceerd, ook zijn afbouw- en ruwbouwprocessen geïntegreerd. De frames van het sanitair zijn bijvoorbeeld al in de ruwbouwfase meegenomen.”

Van der Meer: “Met een strakke planning gingen wij van ‘grof’ naar ‘fijn’. De gewenste bouwtijd van 32 maanden werd op die manier planbaar en haalbaar. In de zomer van 2018 was het eerste bouwdeel praktisch gereed; dan weet je dat je goed op weg bent, al was er een feilloze planning voor nodig, waarbij bouwkranen continu werden benut. Op een zeker moment liepen er 600 mensen op de bouw. Wij hebben een volledig nieuw ziekenhuis van 80.000 m² gebouwd binnen tijd en budget, op basis van een productiegemiddelde van 750 m² per dag in de ruwbouwfase.”

De geplande bouwtijd werd keurig gehaald, met een totaal van circa honderd restpunten bij de sleuteloverdracht aan het einde van het voorjaar van 2019. Dat is weinig op zo’n bouwvolume.

Meijer: “Je kunt dit project qua omvang vergelijken met 400 eengezinswoningen. Een oplossingsgericht bouwconsortium verdient begrip. Met een transparante communicatie kan ook de aannemer door met zijn productie. Wij zijn meegegaan in de uitspraak van het consortium ‘wij willen geen geld verdienen aan meerwerk, wel aan een goed proces’. Dat heeft zich uitbetaald, omdat wij gezamenlijk zaken voor zijn geweest.”

Van Haperen: “Dat is bijvoorbeeld van belang in zogenoemde ‘hold-gebieden’, waarbij je delen van de productie later uitvoert omdat deze nader gespecificeerd dienen te worden. Op belangrijke momenten wisten wij elkaar te vinden.”

Amphia heeft een uiterst duurzaam ziekenhuis gerealiseerd (EPC <1) en FourCare is inmiddels ook begonnen aan de renovatie van het 35.000 m² tellende bestaande ziekenhuis. Je zou je kunnen voorstellen dat het voorspelde warmteoverschot in de nieuwbouw gebruikt gaat worden in de energievoorziening van de bestaande bouw.

Touw: “Zeker, maar dat is nog in een oriënterende fase.”

Van Boxtel: “Het ontwerpproces is in volle gang. Wij zijn er mee bezig.”

Meijer: “Wij hebben in het renovatietraject gekozen voor het ingespeelde team van FourCare op basis van bewezen samenwerking. Zodat straks ook echt het beste resultaat wordt geboden: een duurzaam, multidisciplinair en topklinisch opleidingsziekenhuis.”

Kerngegevens nieuwbouw Amphia

• 80.000 m² nieuwbouw voor 4.500 medewerkers

• Een integraal team van aannemers en installateurs (op basis van UAV-gc)

• 572 eenpersoonskamers met eigen sanitair

• 16 OK’s, waarvan 2 hybride operatiekamers

• Parkeergarage 900 plaatsen

• WKO op basis van 6 bronnen, ondersteund door wtw op luchtbehandelingskasten (EPC < 1; reductie CO₂-uitstoot 80%)

Breda, Amphia ziekenhuis | Het nieuwe Amphia: zorg centraal, disciplines verenigd

Lees het gehele artikel

7 januari 2020

In het nieuwe Amphia worden topklinische en planbare zorg gecombineerd. De nieuwbouw (ingebruikname eind november) verenigt disciplines op basis van topklinische zwaartepunten; in de te renoveren bestaande bouw zal ruimte worden gemaakt voor high turnover-ingrepen. Gebruikers hebben veel input gehad in het nieuwbouwproces, zeggen voorzitter Raad van Bestuur Olof Suttorp en Remco Djamin, voorzitter van het medisch-specialistisch bedrijf (MSB). “De gebouwen zijn om de zorg heen georganiseerd.”

Het resultaat is een modern topklinisch ziekenhuis op één locatie, met een prominente positie in de regio. Binnen het nieuwbouwconcept van Amphia wordt de locatie Langendijk in de binnenstad van Breda over twee jaar afgestoten. De locatie Oosterhout wordt herontwikkeld binnen een nog nader te bepalen concept. De bestaande bouw aan de Molengracht, die is gekoppeld aan het 80.000 m² tellende nieuwe ziekenhuis, wordt tot 2021 omgebouwd voor ingrepen met een hoog volume, zoals staaroperaties en plastische chirurgie. Deze categorieën krijgen in de bestaande bouw beschikking over een ingrepencentrum met eigen OK’s. Suttorp: “Wij hebben bewust gekozen processen strikt te scheiden. Wij zijn een STZ Topklinisch Ziekenhuis dat zorg levert voor 400.000 mensen. Met een knip in de organisatie kunnen wij topklinische en high turnover-zorg in de toekomst goed combineren.”

Afstemming zorgprocessen

Het nieuwe ziekenhuis is zo ontworpen dat afdelingen die veel met elkaar te maken hebben gegroepeerd functioneren. Patiënten hoeven niet meer het hele ziekenhuis door voor afspraken. Rond het interventiegebouw met spoedeisende hulp, intensive care, huisartsenpost en OK-centrum zijn drie gebouwdelen gerealiseerd op basis van de topklinische focusgebieden Vrouw Moeder Kind, Oncologie & Long en Hart & Vaten. Djamin: “In het kader van kwaliteit en efficiency kun je het beste dicht bij elkaar zitten. Door de zorgprocessen zo op elkaar af te stemmen en ze letterlijk naast elkaar te organiseren kunnen specialisten als chirurgen, radiologen, oncologen en pathologen beter samenwerken.” Het nieuwe interventiegebouw is uitgerust met grotendeels identieke operatiekamers; ook dit past in de nieuwe werkwijze. “Het collectief is belangrijker dan het individu; operatietijden kunnen niet langer worden geclaimd. De OK is van ons allemaal.”

Olof Suttorp en Remco Djamin.

Capaciteitsmanagement

De nieuwbouw telt 527 eenpersoonskamers met eigen badkamer, aansluitend op eigentijdse wensen en eisen als infectiepreventie, comfort, rust en privacy. Patiënten krijgen de mogelijkheid maaltijden te bestellen op de kamer, net als bezoekers; familie krijgt gelegenheid te overnachten op de kamer. Aansluitend op de krimp in het aantal ligdagen daalt het aantal verpleegbedden, met een grotere rol voor dagbehandeling. Djamin: “Hoe korter de interventietijd, des te beter het herstel van de patiënt.” De nieuwbouw biedt tevens ruimte voor nieuwe zorgconcepten waarin de samenwerking met zorgpartners in de regio centraal staat. Suttorp: “Veel klinische verpleegcapaciteit wordt in beslag genomen door mensen die wachten op een plaats elders. In het Hospital Control Center worden uitstroom uit het ziekenhuis en capaciteit in de verpleeghuizen op elkaar gelegd en voorspelbaar gemaakt, met als doel de doorstroming in de gehele zorgketen te verbeteren. Daarnaast werken wij aan de mogelijkheid met relevante partners bedden aan te bieden voor revalidatie.”

Training en nazorg

Het MSB, dat medische professionals coöperatief verenigt binnen de ziekenhuisorganisatie, is vanaf de visievorming en vaststelling van de vastgoedstrategie intensief betrokken in het transformatieproces. “De gebouwen zijn op heldere wijze om de zorg heen georganiseerd. De functionaliteit staat centraal, dat besef was er van meet af aan. Gebruikers hebben veel input gehad, uiteraard binnen budgettaire grenzen. Er zijn niet veel ziekenhuizen die de kans hebben de zorg op deze wijze in te richten”, aldus Djamin. De medewerkers zijn op de Amphia Academie voorbereid op de verhuizing en de nieuwe werkwijzen. “Denk aan de overgang van meerpersoonskamers naar eenpersoonskamers. Voorheen was er een centrale verpleegpost op de afdeling; nu zullen de verpleegkundigen wat vaker langs moeten gaan op de kamers.” Ter ondersteuning van dit proces zijn de verpleegkamers uitgerust met moderne domotica als persoonlijke alarmering en valdetectie, door de verpleegkundige via een app te monitoren.

Op 29 november is de nieuwbouw aan de Molengracht met een zogenoemde ‘big bang’ in gebruik genomen. De spoedeisende hulp vanaf 8 uur ’s ochtends; gedurende de dag is een 400-tal patiënten van de bestaande locaties Molengracht en Langendijk naar het nieuwe ziekenhuis verhuisd. “Wat wij in de oefening van de verhuizing en van andere ziekenhuizen hebben geleerd in dit soort processen is een goede nazorg voor gebruikers. Die zullen in dit kader tot maart 2020 worden begeleid”, besluit Suttorp.

Sleuteloverdracht nieuw Amphia Hypermodern ziekenhuis is na drie jaar bouwen opgeleverd

Lees het gehele artikel

11 juli 2019

Tijdens een feestelijke sleuteloverdracht heeft het Bouwconsortium FourCare het nieuwe ziekenhuis officieel overgedragen aan de raad van bestuur van Amphia. Na drie jaar bouwen staat er een hypermodern ziekenhuis waarin – samen met het bestaande ziekenhuis – 4.500 medewerkers en medisch specialisten op één locatie in Breda gaan samenwerken. Naast goede patiëntenzorg helpt de 80.000 m² grote nieuwbouw invulling te geven aan de behoefte van toekomstbestendige zorg. Ook ontstaat er ruimte voor nieuwe, flexibele zorgconcepten waarin de samenwerking met zorgpartners in de regio centraal staan.

Samenwerking met verpleegzorg
Het resultaat is een prachtig, modern topklinisch ziekenhuis met een prominente positie in de regio. Met dit ziekenhuis kan Amphia de zorgverlening via de laatste inzichten en ontwikkelingen vormgeven. “We zijn trots op deze mijlpaal. Iedereen heeft hard gewerkt om tot dit resultaat te komen. De komende maanden breekt er nog een drukke tijd aan met de voorbereiding op de verhuizing en de opening. Alle medewerkers worden de komende maanden getraind om goed voorbereid te zijn op de ingebruikname eind dit jaar”, zegt Olof Suttorp, voorzitter Raad van Bestuur Amphia.

Patiënt centraal
Toekomstbestendigheid, innovatieve technologie, duurzaamheid en vooral aandacht voor de patiënt staan centraal in het nieuwe ziekenhuis. De nieuwbouw telt 527 eenpersoonskamers met elk een eigen badkamer. Voor de patiënt betekent een eenpersoonskamer meer comfort, rust en privacy. Daarnaast zijn er voordelen op het gebied van hygiëne en infectiepreventie. Het ziekenhuis is zo ontworpen dat afdelingen die veel met elkaar te maken hebben vlakbij elkaar zitten. Patiënten hoeven daardoor niet meer het hele ziekenhuis door voor afspraken.

Een hypermodern nieuw ziekenhuis aan de Bredase Molengracht.

Toekomstbestendigheid
Naast goede patiëntenzorg geeft de nieuwbouw ook invulling aan de behoefte van toekomstbestendige zorg. De nieuwbouw stelt het regionale ziekenhuis in staat om topkwaliteit zorg te blijven bieden binnen de financiële mogelijkheden. Door de zorgprocessen zo op elkaar af te stemmen en ze letterlijk naast elkaar te organiseren, kunnen specialisten beter samenwerken. Dit leidt tot kwalitatieve en efficiënte verbeteringen. Ook ontstaat er in de nieuwbouw ruimte voor nieuwe, flexibele zorgconcepten waarin de samenwerking met zorgpartners in de regio centraal staan.

Duurzaamheid
In het nieuwe ziekenhuis is veel aandacht besteed aan een duurzame bedrijfsvoering. Amphia ondertekende met de gemeente Breda een zogenoemde Green Deal waarin is vastgelegd dat er zuinig en slim wordt omgegaan met energie, water, voedsel, afval en medicijnen. Een warmtekoudeopslag (WKO) helpt de CO₂-uitstoot met 80% te verminderen. Duurzaamheid wordt ook bereikt door de flexibele opzet van het gebouw, waardoor Amphia alle ruimte heeft om in te spelen op toekomstige veranderingen in de zorg, zonder nieuwe investeringen en bouwhandelingen te verrichten.

V.l.n.r. Erwin Kersten (Van Wijnen), Hein Trebbe sr. (Trebbe), Peter Smeets (Engie Services), William Swinkels (Unica), Frank Brekelmans (FourCare),
Jasper Meijer, Roos Leber, Remco Djamin, en Olof Suttorp (allen Amphia).

FourCare
De bouw van het ziekenhuis is uitgevoerd door FourCare, een consortium van Trebbe, Van Wijnen, ENGIE Services en Unica. Het driejarige bouwproject is gerealiseerd in een vlekkeloze samenwerking tussen de vier partijen. “Gelijkwaardigheid, respect en één gezamenlijk einddoel zijn de kenmerken van ons partnership. We werken samen op basis van onderling vertrouwen en vooral met eensgezindheid”, zegt Peter Smeets, Algemeen Directeur Commercie & Business Development bij ENGIE Services. “Drie jaar lang droegen medewerkers van de vier partijen een helm en jas van FourCare en werkten zij als één team aan de gezamenlijke taak om een dynamisch nieuw ziekenhuis te realiseren. Het is een project waar al onze medewerkers enorm trots op zijn”, zegt Erwin Kersten, directeur Bouw bij Van Wijnen.

Renovatie bestaande ziekenhuis
In navolging van de nieuwbouw startte begin dit jaar ook de renovatie van het bestaande ziekenhuis aan de Molengracht, pal naast de nieuwbouw. Ook de renovatie van het 45.000 m² grote bestaande ziekenhuis wordt door FourCare uitgevoerd, waardoor het ingespeelde team de komende jaren actief blijft voor Amphia. Na de renovatie wordt eind 2021 de zorg geconcentreerd op één locatie in Breda en één locatie in Oosterhout. De locatie van het ziekenhuis aan de Langendijk in Breda wordt dan gesloten. Het bestaande gebouw kan na de verbouw weer tientallen jaren mee en sluit qua uitstraling aan bij de nieuwbouw.

Breda | OK Amphia

Lees het gehele artikel

19 maart 2019

State-of-the-art OK-complex in nieuwbouw Amphia

Hans Aerts: “We hebben de laatste ontwikkelingen kunnen meenemen”

De komende maanden wordt de laatste hand gelegd aan het nieuwe OK-complex van het Amphia. Zestien OK’s, waarvan twee hybride en één robot OK, staan straks ter beschikking aan de specialisten van dit Bredase ziekenhuis. Teamleider Cardio-OK/Thoraxcentrum Hans Aerts kijkt uit naar de ingebruikname in november: “Dit is een technisch hoogstandje.”

Op de vroegere parkeerplaats van het bestaande ziekenhuis verrijst de nieuwbouw van in totaal 76.000 m², waarmee een verdubbeling van de zorgvloer wordt gerealiseerd. Behalve voor reguliere specialistische zorg kunnen inwoners uit Breda en omstreken hier straks ook terecht voor topklinische zorg. Bouwcombinatie Four Care (bouwers Van Wijnen en Trebbe en installateurs Unica en ENGIE Services) realiseert het project. Het gloednieuwe OK-complex is een onderdeel van het interventiecentrum in de nieuwbouw. Samen met de vernieuwbouw van het bestaande ziekenhuis vormt het, na oplevering, het nieuwe Amphia.

Gang voor patiëntentransport.

Flexibel ontwerp
Al in 2012 lagen de eerste ontwerptekeningen voor het nieuwe OK-complex op tafel. Hans Aerts: “Zo’n jaren durend proces brengt natuurlijk het risico met zich mee dat je concept verouderd is op het moment dat het wordt opgeleverd. Dat is hier gelukkig niet aan de orde. In de loop der jaren hebben we door het flexibele ontwerp goed aanpassingen kunnen doorvoeren. Zo hadden we aanvankelijk drie cardio-OK’s voorzien. Door de snelle ontwikkeling op het gebied van hartklepprocedures, waardoor er minder OK-ingrepen nodig zijn, konden we terug naar twee. Ook aanpassingen naar aanleiding van nieuwe regelgeving ten aanzien van infectiepreventie hebben we kunnen doorvoeren.”

Hart van het interventiecentrum
Het interventiecentrum met het OK-complex vormt het hart van het nieuwe Amphia. Hier bevinden zich alle kritische afdelingen. Op de begane grond komen de huisartsenpost, spoedeisende hulp en radiologie/echocentrum; op de eerste verdieping de IC, OK’s en hartcathetarisatiekamers en op de tweede verdieping de CSA en drie technische ruimtes. De drie andere gebouwen zijn door middel van een loopbrug met elkaar verbonden. Via deze loopbruggen worden patiënten van en naar de OK gebracht. “Voor ons als afdeling betekent dit een vooruitgang ten opzichte van de huidige situatie”, vertelt Aerts. “Door de centrale locatie van de OK’s zijn de lijnen en loopafstanden korter. Specialisten kunnen elkaar snel vinden en andere afdelingen zijn op korte afstand gelegen. Moesten we bijvoorbeeld vroeger 150 meter afleggen van OK naar de hartcathetarisatiekamers, nu is dat nog maar twintig meter.”

Gang voor patiëntentransport.

Gescheiden stromen
Voor verantwoordelijk architect Heleen Meinsma van Wiegerinck Architecten was het optimaliseren van de logistiek een belangrijke opgave. Drie vragen stonden centraal: hoe komen de patiënt en zorgprofessional binnen, hoe komen de goederen binnen en hoe gaan we opdekken? “Bij het opdekken wordt het instrumentarium voor de operatie onder steriele omstandigheden klaargelegd. Hier gelden de strengste reinheidseisen. Door de OK’s centraal in het gebouw te positioneren, konden we de patiëntenstromen aan de ene zijde en de entree voor de zorgprofessionals en goederenstromen aan de andere zijde situeren. Ze kruisen elkaar niet, wat voor patiënt en medewerker prettig is. Opdekken gebeurt in de gang naast de OK’s. Deze grenzen aan de buitengevel, zodat er daglicht naar binnen valt. Door de ramen aan deze zijde profiteren de OK’s hier indirect ook van.”, licht ze toe. Dertien van de zestien OK’s zijn identiek ingericht, zodat ze door alle specialismen gebruikt kunnen worden. De twee hybride OK’s krijgen de beschikking over hightech voorzieningen, alle van Dräger: één heeft een C-boog met plafondbevestiging, de ander een C-boog aan een robotarm. In de robot OK wordt gebruik gemaakt van een Da Vinci robot.

Mock-ups
Al in een vroeg stadium werd begonnen met de inrichting, vertelt bouwcoördinator Eric van Vliet. “Het ophangen van de pendels en lampen is cruciaal voor de verdere inrichting. Door mock-ups op de grond af te tapen, konden we bepalen hoeveel ruimte we hiervoor nodig hadden. Van daaruit konden we verder gaan ontwerpen.” Diverse slimmigheden maken het werken voor het OK-personeel makkelijker en prettiger. In plaats van losse wagentjes met loshangende snoeren komen er zuilen waar alle voorzieningen in zijn ondergebracht. Bediening van verlichting, luchtbewaking, etc. is geïntegreerd in innovatieve Bender-panelen. Deze ‘complete cockpit’ biedt een compleet overzicht voor het OK-personeel en is makkelijk te bedienen.

Van links naar rechts: Hans Aerts, Heleen Meinsma en Eric van Vliet.

Geavanceerde luchtbehandeling
Het risico op infectieverspreiding is beperkt door verschillende maatregelen op het gebied van luchtbehandeling. Er wordt in de steriele gang gebruik gemaakt van Crossflow plenums, ofwel steriele lucht vanuit de wand. Dit wordt nog weinig toegepast in ziekenhuizen. In de OK’s is plintafzuiging gemaakt voor de retourlucht, wat minder turbulentie geeft. De luchtdichtheid is gegarandeerd door tussen twee OK’s een luchtdichte wand te maken met daartegenaan een voorzetwand. Elke OK heeft een eigen recirculatie- en luchtbehandelingskast. Alle techniek is ondergebracht in techniekruimten op de tweede verdieping. Van Vliet: “Die is groter dan de OK’s zelf, het is indrukwekkend wat daar aan apparatuur staat.”

Onlangs vond de eerste kick off bijeenkomst plaats voor de medewerkers en artsen die straks in het nieuwe OK-complex komen werken. In het najaar gaan de 300 medewerkers de processen oefenen, zodat ze exact weten wat hen in de nieuwe situatie te wachten staat. De laatste week van november vindt de verhuizing plaats.