‘Fijn wonen moet voor iedereen zijn weggelegd’

Nu de doorstroming in de woningmarkt stagneert, krijgen jongeren onvoldoende mogelijkheden om een passende starterswoning te vinden. Eentien Architecten is ervan overtuigd dat de architectuur hier een bijdrage kan leveren. Senioren zullen hun gezinswoning immers eerder verlaten als de overstap naar een zorginstelling of seniorenwoning aantrekkelijk is.

Eentien Architecten is gevestigd in Rotterdam en al bijna veertig jaar gefocust op het ontwerpen van functionele, duurzaam mooie gebouwen. Hoe allround deze ambitie ook is, opvallend is het aantal zorgprojecten dat de referentielijst laat zien. Op dit moment buigt het team van Eentien­ Architecten zich over verschillende complexen waarin wonen en zorg worden gecombineerd, onder andere voor de psychische zorg en dementerende ouderen.

In 2017 ontwierp Eentien Architecten in opdracht van Antes een kliniek voor lichte langdurige psychiatrische zorg. “De locatie was prachtig, 11.000 m2, gelegen aan het water”, vertelt Jeroen van Bekkum, directeur van Eentien Architecten. “Dat wilden we maximaal uitnutten. Bovendien wilden we het accent leggen op wonen en het klinische verhaal zo klein mogelijk houden. Dat was precies waar Antes naar op zoek was.” Vervolgens maakte Eentien Architecten het ontwerp voor 144 individuele microappartementen afgestemd op groepen en individuen.

“De motivatie was voelbaar binnen het team”, vertelt Arjen Kabboord, architect van Eentien Architecten. “We wilden de ideale mix bedenken voor twee groepen. Voor diegenen die gedwongen hier verblijven, wilden we de hoogst mogelijke woonstandaard creëren: volop daglicht, openslaande ramen en duurzame materialen. Zelfs de meest kwetsbare cliënten moesten door middel van loggia’s en terrassen veilig kunnen genieten van de buitenlucht. De medewerkers wilden we overzicht en efficiency bieden.”

Inmiddels heeft Eentien Architecten een ruime ervaring in het ontwerpen voor zorgorganisaties. Voor veel problemen heeft zij nu een veelheid aan oplossingen in huis. “Als architectenbureau van ‘cure’-gebouwen zijn we relatief klein”, realiseert Van Bekkum zich. “Dat maakt ons echter wel slagvaardig en direct aanspreekbaar. Daarbij hebben we alle leeftijden aan boord. De wat oudere medewerkers zijn sterk door ervaring; de jongere kunnen uitstekend uit de voeten met het 3D-ontwerpgereedschap waardoor partijen een goed beeld krijgen van het ontwerp.”

Het verwerken van de vele – vaak tegenstrijdige – opvattingen en inzichten is voor Eentien Architecten een essentieel onderdeel van het ontwerpproces. Zij praat met de vertegenwoordigers van cliënten, zorgverleners, leidinggevenden, buurtbewoners, milieudeskundigen, gemeentes en meer. Op dit moment gebeurt dit voor het ontwerp van een wooncomplex voor onder andere dementerende ouderen. “Door de gesprekken weten we nu dat we hier de nadruk gaan leggen op kleinschaligheid; drie gebouwen in plaats van één. Zo wordt het wonen extra aantrekkelijk door royale buitenruimtes en geveltuintjes.”

“Juist door buiten de lijntjes te kleuren, kun je nieuwe mogelijkheden creëren en bestaande mogelijkheden verrijken”, besluit Van Bekkum. “Ik ben ervan overtuigd dat fijne woongebouwen voor beweging kunnen zorgen. Zorginstellingen hebben nog steeds een slecht imago. Maar wat als mensen hier kunnen wonen in heerlijke lichte ruimtes, omgeven door groen? Als wij de overstap naar een seniorenwoning tot een feest kunnen maken, is fijn wonen weer voor iedereen is weggelegd.”