‘Bouwen doe je samen’

Afgelopen anderhalf jaar werden alle vier apotheken (Poli-, Dienst-, Instellings- en Ziekenhuisapotheek) van ziekenhuis Rijnstate in Arnhem grondig verbouwd. Door de wijze van realisatie van het project vernieuwbouw van de Ziekenhuisapotheek en de Instellingsapotheek is Rijnstate één van de koplopers in de manier waarop de samenwerking met de bouwpartners is vormgegeven. Complicerende factor: de functies van de diverse apotheken bleven tijdens de bouwwerkzaamheden gewoon in bedrijf.

Programmadirecteur Willem-Jan Hanegraaf en Projectleider Bouw Martine Oudenbroek kijken met een goed gevoel terug op de bouw, die in totaal vanaf de eerste presentatie van de nieuwe visie van de apotheekfunctie van het ziekenhuis (december 2016) tot aan realisatie (november 2019) zo’n drie jaar in beslag nam.

Programmadirecteur Willem-Jan Hanegraaf en Projectleider Bouw
Martine Oudenbroek kijken met een goed gevoel terug op de bouw.

Ziekenhuisapotheek

De totale oppervlakte van de Ziekenhuisapotheek – en Instellingsapotheek bedraagt zo’n 1.600 vierkante meter. In de ziekenhuisapotheek vindt de bereiding van de medicatie voor het ziekenhuis plaats. De Instellingsapotheek organiseert de medicijndistributie voor een aantal verpleeghuizen in de regio. Al met al zijn in de twee apotheken zo’n 130 medewerkers actief. “Van de vier apotheken is de Ziekenhuisapotheek de grootste, maar ook de meest complexe. Het aantal cleanrooms is uitgebreid van drie naar vier. Deze ruimtes voldoen aan de nieuwste wet- en regelgeving, op gebied van onder andere drukhiërarchie, monitoring van de ruimtes en zonering. Ook hebben we extra veel aandacht besteed aan de toetreding van daglicht”, legt Oudenbroek uit. “En omdat de cleanrooms gewoon in bedrijf moesten blijven hebben we eerst de nieuwe ruimtes gebouwd en daarna pas de oude afgebroken. Passen en meten dus binnen de beschikbare ruimte”, vult Oudenbroek aan. Naast de cleanrooms is plek gemaakt voor tien kantoorruimtes met ieder 3 à 4 werkplekken. “In de oude situatie hadden de medewerkers allemaal een eigen kantoor. Nu hebben we de vaste kantoorplekken losgelaten. Door de kantoren aan de gangzijde van glas te voorzien ontstaat er een opener karakter, hetgeen de onderlinge samenwerking ten goede komt. De medewerkers zijn vanaf het tenderproces tot en met de uiteindelijke realisatie betrokken geweest. Uiteraard vergroot dit het draagvlak.”

Kijkje vanaf de gangzijde op één van de vernieuwde cleanrooms.

Alliantie

Om de klus in relatief weinig tijd te realiseren terwijl ook nog eens de dagelijkse werkzaamheden in de twee apotheken gewoon moesten doorgaan, werd een intensieve samenwerking met de bouwpartners aangegaan. Hanegraaf legt uit: “Samen met de bouwpartners hebben we een zogenaamde alliantie in het leven geroepen. Uitgangspunt bij deze samenwerking is vertrouwen en gelijkwaardigheid, waarbij we gebruik maken van de kennis die de marktpartijen inbrengen. Wij hebben een vraag; zij komen met de technische oplossing. Het past perfect in de incentive markt waar we op dit moment mee te maken hebben. Verder gaat het uit van TCO (Total Cost of Ownership) en LCC (Life Cycle Costing). Daarnaast hebben we een zogenaamde risicopot gecreëerd. Vanuit dit deelbudget konden onvoorziene uitgaven worden betaald. Uiteindelijk is minimaal gebruik gemaakt van deze risicopot en werkt deze bonus, zoals bedoeld, als incentive naar alle contractpartners. Hiermee creëer je met alle contractpartners eigenaarschap om volgens het principe van ‘best for project’ te werken en wordt over individuele bedrijfsbelangen heen naar de beste oplossingen gezocht”, aldus Hanegraaf, die aangeeft dat vanuit andere ziekenhuizen in het land veel belangstelling is voor deze samenwerkingsconstructie. “De kracht bij deze samenwerking is het onderling vertrouwen. We zijn er zo positief over dat we voor aankomende klussen ook serieus kijken of we in deze vorm en met deze partners verder kunnen.”

BIM

Bij het ontwerp is gewerkt met het Bouw Informatie Model (BIM). De bouwwereld is al redelijk thuis in dit 3D-model, maar volgens Hanegraaf is het voor veel technische diensten binnen ziekenhuizen nog geen vanzelfsprekendheid. “Het probleem is de afstemming tussen 2D en het 3D van BIM. Wij hebben de overstap gemaakt, om op termijn geheel op BIM over te gaan. Dat heeft niet alleen grote voordelen in de ontwerpfase, maar ook later in de beheer- en onderhoudsfase.”

Bij de bouw van de Ziekenhuisapotheek en de Instellingsapotheek werden cleanroomconstructor ClimaTech, elektrotechnisch en werktuigbouwkundig installateur Hoppenbrouwers, architectenbureau Gortemaker Algra Feenstra architecten, adviesbureau Altavilla en ingenieursbureau K&R Services betrokken als bouwende partijen.   

‘E’ en ‘W’ op maat

Voor de vernieuwbouw van de ziekenhuisapotheek werd Hoppenbrouwers Techniek ingeschakeld. Het bedrijf heeft de nodige expertise op gebied van E- en W-installaties in ziekenhuisomgevingen en dat is belangrijk omdat hier veiligheid en continuïteit van groot belang zijn. Bovendien moeten patiënten, medewerkers en personeel zo min mogelijk hinder ondervinden van de werkzaamheden.

De firma ClimaTech leverde ten behoeve van de cleanrooms een luchtbehandelingskast die vervolgens door Hoppenbrouwers Techniek werd aangesloten op de cv-, gkw- en stoominstallatie, aansluitend op de bestaande installaties van het ziekenhuis. Ook zorgde de firma in de ruimte waar de medicijnen zijn opgeslagen voor een continu-temperatuur van 24 graden Celsius.

Het E-werk dat de Hoppenbrouwers Techniek leverde bestond uit de aanleg van licht- en krachtinstallaties, kabelgoten, een datanetwerk en een verlichtingsinstallatie. Daarnaast zorgde Hoppenbrouwers voor het complete bewakingssysteem, bestaande uit een toegangscontrole, inclusief paslezers en een intercom– en videofooninstallatie.