Koppeling van esthetiek en ergonomie cruciaal in vernieuwd wzc

Jacky Maes maakte veertig jaar lang deel uit van het politieke toneel in Bredene. Door zijn inspanningen voor o.a. de ouderenzorg leeft zijn naam nog verder in het wzc van de gemeente, dat sinds kort aan zijn tweede leven is begonnen. Met een vernieuwingsproject wilde men het gebouw naar de hedendaagse standaarden brengen. Weg van de ziekenhuissfeer, naar een ergonomisch en tegelijk esthetisch resultaat. Een oefening waar het Jacky Maes wzc in geslaagd is, dankzij het meubilair en de inrichting van Haelvoet.

De eerste fase is intussen afgerond en toont al 64 kamers verspreid over twee verschillende afdelingen.

“Het was de hoogste tijd voor een nieuw project hier”, opent Jan Eerebout, adjunct-
algemeen directeur gemeente & OCMW voor Bredene. “Woonzorgcentrum (wzc) Jacky Maes dateert van het einde van de jaren ‘70. De kleine kamertjes waren niet meer van deze tijd en ook de noden zijn veranderd. Vroeger arriveerden hier voornamelijk actieve senioren, die de hele dag uithuizig waren. Een wzc fungeerde meer als een hotel. Vandaag ligt de zorgbehoefte bij onze bewoners een stuk hoger. We hebben geïnvesteerd in hulpmiddelen om onze medewerkers te ontlasten en onze bewoners te ondersteunen, maar die konden door de gedateerde infrastructuur niet overal binnen geraken. Deze elementen vormden het uitgangspunt voor een nieuw project dat op dezelfde grond zal verrijzen. Daardoor zullen we in de toekomst met hetzelfde aantal medewerkers een stuk efficiënter kunnen werken.“

De krasvrije platen tegen de muren zijn verdwenen in wzc Jacky Maes. Ze hebben plaats moeten maken voor een warmere sfeer.

Decentrale aanpak met eigen keuken en leefruimtes op elke afdeling

De gemeente Bredene maakte van de gelegenheid gebruik om de capaciteit verder op te trekken van 128 naar 160 eenpersoonskamers, waarvan tien voor kortverblijf. Daarnaast komen er op het gelijkvloers een dagverzorgingscentrum en een lokaal dienstencentrum. De eerste fase is intussen afgerond en toont al 64 kamers verspreid over twee verschillende afdelingen. Ze geven een duidelijk idee van de weg die Bredene en het Jacky Maes wzc zijn ingeslagen. Eerebout: “Elke afdeling kent een identieke opbouw in de vorm van de letter H. Het verbindingsstuk is onze leefruimte, die bestaat uit een gezellige eetkamer en twee knusse zithoeken. Geen vaste plaatsen meer in de eetkamer, alles kan in een ongedwongen sfeer gebeuren. De kers op de taart is de orangerie met aanpalend het terras. Dit zal het hart van elke afdeling vormen. We merken nu al de aantrekkingskracht die deze ruimte uitoefent op bewoners.”

De kers op de taart is de orangerie met aanpalend het terras. Dit zal het hart van elke afdeling vormen.

Rolstoelen vervangen door geriatrische zetels

Opmerkelijk in de aanpak van het nieuwe wzc is de afwezigheid van rolstoelen. Schepen Eddy Gryson: “We wilden absoluut weg van de eenheidsworst en het ziekenhuisgevoel dat zoveel wzc’s typeert. Daarom moesten de krasvrije platen tegen de muren verdwijnen en plaats maken voor een warmere sfeer. Dit is de keuze die we gemaakt hebben als bestuur en waar we voor de volle 100% achter staan, al beseffen we wel dat het voor onze bewoners een verandering in mindset met zich meebrengt. En dat is nooit gemakkelijk.” Het is geenszins de bedoeling dat de bewoners veroordeeld zijn tot de vier muren van hun kamer. Integendeel. Ze kunnen zich voortaan met een geriatrische zetel verplaatsen. Een bijzonder elegante oplossing die wel een nieuwe manier van werken met zich meebrengt. Dat beseft ook Eerebout: “Enerzijds kunnen we het personeel de soms zware handeling van het verplaatsen van de bewoners vanuit zetel naar de rolstoel besparen. Anderzijds zullen ze de bewoners wel zelf naar de verschillende ruimtes moeten brengen. Daarom ook onze aanpak om op elke afdeling een eigen keuken en eetkamer te voorzien.”

Haelvoet waakte er over dat alles perfect aansloot bij de ruimte, de kleuren op de muren en de vloer.

“We hebben er bewust voor gekozen om geen eigen meubels toe te laten op de kamers. Net daarom is het cruciaal dat ze esthetisch bijdragen om de bewoners zich thuis te laten voelen.”

Koppeling van ergonomie en esthetiek

De keuze voor de geriatrische zetel opende tegelijk mogelijkheden om meer in te zetten op een kwaliteitsvolle inrichting van de gemeenschappelijke ruimtes. Immers, stoelen en tafels hoeven niet meer voorzien te worden op rolstoelen. “We hadden eigenlijk maar twee eisen op ons verlanglijstje staan: een zo ergonomisch en zo esthetisch mogelijk resultaat neerzetten. Die koppeling is belangrijk want mensen moeten zich goed kunnen voelen in hun zetel en in hun omgeving. Samen met binnenhuisarchitecte Mieke Paesbrugge van VK Architects & Engineers uit Roeselare hebben we volgens die principes zorgvuldig het lastenboek samengesteld. We hebben ook medewerkers uit diverse afdelingen en disciplines geraadpleegd, zodat ook de functionaliteit gegarandeerd was”, weet Eerebout nog. De invulling kwam na de openbare aanbesteding in de capabele handen terecht van Haelvoet en projectmanager Charlotte Keerman. Een trip naar de showroom deed de ogen open gaan van wat er allemaal mogelijk is aan hedendaags comfort.      

De kwaliteitsvolle materialen hebben een zachte uitstraling en zijn eenvoudig te reinigen.

Meer aanvoelen als een hotel

Haelvoet stond in voor een totaalpakket aan meubels. Van de lichte en dus makkelijk te manipuleren tafels en stoelen in de eetruimtes en op de kamer en de elegante zuilenbedden die geen kabel tonen, over de gemakkelijk zittende en rijdende geriatrische zetels tot de warme aankleding van de loungeruimtes en de orangerie. Eerebout: “We hebben er bewust voor gekozen om geen eigen meubels toe te laten op de kamers. Dat heeft alles te maken met de eisen rond brandwerende materialen. Net daarom is het cruciaal dat de meubels esthetisch bijdragen om de bewoners zich thuis te laten voelen. Haelvoet waakte er overigens over dat alles perfect aansloot bij de ruimte, de kleuren op de muren en de vloer. De kwaliteitsvolle materialen hebben een zachte uitstraling en zijn eenvoudig te reinigen. Het mooiste compliment dat we al kregen, is dat sinds de vernieuwingen het wzc meer aanvoelt als een hotel dan als een wzc. We ambieerden dit niet bij aanvang. Het is het resultaat van de keuzes die we langs de weg gemaakt hebben, samen met Haelvoet.” Gryson is ook bijzonder tevreden over de aanpak. “Door de zorgvuldige manier van leveren en uitpakken was er geen enkel krasje op de meubels te vinden.
Alles is hier vlot geïnstalleerd op drie dagen tijd. Kwaliteit over de hele lijn. Chapeau.”