Nieuw Chirurgisch Behandel Centrum voor UMC Utrecht

Het UMC Utrecht rondt binnenkort een deel van de gefaseerde vernieuwing van de OK-complexen af. Het totaalproject bestaat uit 2 operatiecentra met in totaal 21 kamers van 9.000 m2 bvo, exclusief technieklaag. Deze centra komen op de begane grond en op niveau vier. Een nieuwe werkomgeving realiseren binnen een universitair ziekenhuis vraagt meer dan alleen ‘stenen’. Installatietechniek is dikwijls leidend in het ontwerp en de uitvoering is uitdagend, omdat zorgprocessen moeten blijven doorgaan. Atelier Kempe Thill (AKT), bouwmanagemer 4building, bouwcombinatie ImMeGa en UMC Utrecht geven een inkijkje in het bouwproject.

“Aan het begin van het traject zijn samen met het management en de gebruikers uitgangspunten geformuleerd, waaraan het nieuwe OK-centrum moest voldoen”, zegt gebruikersvertegenwoordiger en adviseur bouw Ina Roubos, werkzaam bij de Divisie Vitale Functies van het UMC Utrecht. “Denk aan patiëntveiligheid, een prettige omgeving voor de medewerkers en een efficiënt logistiek proces. We zijn er trots op dat deze uitgangspunten zijn gerealiseerd op een functionele en duurzame wijze. Door de visie en uitgangspunten vanaf de initiatieffase te integreren in het ontwerp, sluit het resultaat goed aan bij het proces van de gebruikers. Intensief overleg gedurende het hele traject met het ontwerp-, bouw- en inrichtingsteam heeft zijn vruchten afgeworpen: een OK-centrum geschikt voor patiëntenzorg op hoog niveau, waarbij de gebruikers optimaal gefaciliteerd worden.”

Excelleren in techniek
Volgens architect Teun van der Meulen van architectenbureau AKT is een OK-complex dé afdeling waar installatietechniek leidend is in het ontwerp. “Een OK is de ‘hotfloor’ in het ziekenhuis. Om de zorgprocessen optimaal te bedienen, stelden wij het doel om OK-complexen te realiseren waar technieken excelleren zonder pregnant aanwezig te zijn. Om daarmee een patiëntvriendelijke sfeer te realiseren. Daarbij in ogenschouw nemend dat de medewerker er efficiënt en plezierig kan werken.”

Van der Meulen geeft aan dat de eenduidige en rustige uitstraling van het nieuwe OK-complex een platform biedt waar zorgprocessen centraal staan. “De rust in de afzonderlijke ruimtes is gerealiseerd door op macroschaal te zorgen voor overzichtelijke ruimtes en op microschaal de verschillen in materialen, oppervlaktes en details te reduceren. Door hun textuur en reflectie geven de toegepaste materialen de ruimtes een lichte uitstraling.”

Nieuwe producten
Projectmanager Bas van Eijndhoven van 4Building zegt: “Het ontwerpen en realiseren van een complexe omgeving als dit, in de dynamiek van een universitair ziekenhuis, vraagt om extra aandacht. Hoe ontwikkel en ontwerp je stapsgewijs een OK-complex, waarbij het proces de kaders stelt maar ook ruimte laat voor technologische ontwikkelingen? Vroeg in het project hebben we in de ontwerpfase de resultaten, het detailniveau, de planning en het budget vastgesteld. Daarmee creëerden we kaders waarbinnen ontwerpvrijheid overbleef. Gedurende het project is dit verder ingevuld. Ik vergelijk de OK’s wel eens met een patchkast: een frame waarbinnen technologie is ingepast en nog ruimte is voor de toekomst.”

Van Eijndhoven licht toe dat voor de coördinatie in de ontwerpfase en voor de realisatie enkele nieuwe producten zijn ontwikkeld. “Een ruimteboek waarin digitaal alle Programma’s van Eisen, technologie en inrichting per ruimte samenkomt op één A3. Hiermee ontstaat een integraal en toetsbaar overzicht. Of een Inrichting-Validatie-Planning, waarin alle processen rondom de eindfase worden gecoördineerd.”

Gezamenlijke planning
Henk van den Brink, Hoofd Medische Technologie & Klinische Fysica bij het UMC Utrecht, geeft als projectleider Apparatuur en Inrichting aan dat bij het definiëren van de behoeften in de nieuwe technologie op de OK’s, eindgebruikers intensief zijn betrokken bij het opstellen van Programma’s van Eisen. “Er is gekozen voor een innovatieve vraag, waarbij we de (internationale) markt de kans hebben geboden om ons te verrassen met slimme oplossingen. Ondanks het innovatieve karakter is daarbij continu gestuurd op het budget. Dit heeft geresulteerd in state-of-the-art OK’s met nieuwe en doordachte technologie. Dit OK-complex is met de infrastructuur klaar voor de toekomst. Bij de inrichting van het complex hebben bouw en medische inventaris in de laatste weken parallel kunnen optrekken. Hiervoor werden stapsgewijs zones vrijgegeven. Dat was in het begin best even spannend en wennen, maar we hebben onze gezamenlijke (IVI-)planning vrijwel volledig kunnen volgen.”

Complexe bouwoperatie
Projectleider Nico Matser licht namens bouwcombinatie ImMeGa toe dat Imtech de elektrotechnische installaties realiseert, MedicomZes de bouwkundige werkzaamheden uitvoert en Van Galen Klimaattechniek verantwoordelijk is voor de werktuigbouwkundige voorzieningen en de meet- en regeltechnische installaties. “De nieuwe operatiecomplexen van het UMC Utrecht worden gebouwd in de operationele omgeving van het ziekenhuis. Daarbij is het belangrijk dat, naast het bouwproces, het bedrijfsproces van het UMC Utrecht zonder verstoringen kan doorgaan. Veiligheid, kwaliteit en efficiëntie hebben gedurende het bouwproces de allerhoogste prioriteit.” ImMeGa is volgens hem in staat geweest om tijdens de bouw van het Chirurgisch Behandel Centrum het bouwkundige ontwerp en installatieontwerp te optimaliseren en aanvullende gebruikerswensen te realiseren. “De samenwerking van ImMeGa met de projectverantwoordelijken van het UMC Utrecht heeft geresulteerd in hoogwaardige bouwkundige en technische afwerking van het Chirurgisch Behandel Centrum, een resultaat om trots op te zijn. Deze positieve ervaring neemt ImMeGa mee naar de volgende bouwfase van deze complexe bouwoperatie: de realisatie van het Innovatief Operatie Centrum.”

feiten & cijfers

Project    Nieuwbouw en renovatie OK-complexen UMC Utrecht
Opdrachtgever    UMC Utrecht
Zorgverlener    UMC Utrecht
Architect    Atelier Kempe Thill, Rotterdam & OSAR, Berchem (België)
Bouwmanagement    4Building, Leimuiden & UMC Utrecht
Adviseur installaties    Grontmij, Houten
Constructeur    Aronsohn, Rotterdam
Aannemerscombinatie    Consortium ImMeGa (MedicomZes, Imtech, Van Galen)
Vloer    Nora Flooring, Kaatsheuvel
Apparatuur & inrichting    UMC Utrecht Medische Technologie en Klinische Fysica
Bouw 9 generieke OK’s    oktober 2013 – februari 2015
Bouw 12 OK’s voor hoogcomplexe chirurgie    maart 2015 – juli 2016
Totale oppervlakte oude OK-complexen    9.000 m² bvo (exclusief technieklaag)
Totale oppervlakte nieuwe OK-complexen    9.000 m² bvo (exclusief technieklaag)

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen   Foto’s: ImMeGal | UMC