Preventie als pure noodzaak om sanitaire netwerken bacterievrij te houden

Het gevaar van bacteriegroei in sanitaire netwerken blijft een van de grootste uitdagingen van de meeste zorginstellingen. Daarvoor zijn tal van oorzaken te benoemen, zo weten ze bij Delabie, expert op het gebied van kranen en sanitaire uitrusting voor zorginstellingen.

Tijdens een recent georganiseerde webinar ging deze specialist dieper op deze problematiek in. Daarbij kwamen diverse factoren aan bod die de ontwikkeling van bacteriën veroorzaken, maar natuurlijk ook mogelijke oplossingen. Deze factoren zijn onder andere waterstagnatie, te lage temperaturen, defecte keerkleppen, kalkaanslag of verouderde netwerken. 

Volgens Frank Desmet, sales director bij ­Delabie Benelux, is het van essentieel belang om vooral de huidige wet- en regelgeving in acht te nemen. “Deze werkt preventief en is zeer doeltreffend. Ook het maken van de juiste keuzes van kraanoplossingen die passen bij de gewoonten en regels van de instelling is essentieel.” Het voornaamste doel blijft volgens hem echter het voorkomen van de kans op besmettingen van de netwerken. “Maar we weten allemaal hoe moeilijk het is om bacteriën uit te roeien.”

Het gaat volgens Delabie niet alleen om het gevaar van bacteriën, maar ook om het voorkomen van risico op brandwonden. Om beide problemen te tackelen, is preventief te werk gaan dus essentieel. Luc Van Rooy, regiomanager bij Delabie Benelux, legt de ontwikkeling van bacteriën uit. “In sanitaire netwerken ontstaat na verloop van tijd een natuurlijk laagje aanslag op de binnenkant van de kraanleidingen. Dat noemen we biofilm. Bacteriën die zich in het water bevinden, vestigen zich in deze laag. Wie deze groei niet controleert of beheerst, moet weten dat er vroeg of laat een groot probleem ontstaat waardoor de waterkwaliteit verslechtert op zowel chemisch als microbiologisch gebied. De kans bestaat dat de bacteriën verzwakte patiënten tijdens het douchen besmetten, met alle gevolgen van dien.”

Als er sprake is van bacterieontwikkeling in de leidingen is het bijna noodzakelijk deze deels of in zijn geheel te vervangen. Volgens Van Rooy kiezen sommige instellingen ook wel eens voor een thermische of chemische spoeling. “Bij een thermische spoeling stroomt er gedurende 30 minuten heet water (70 graden) door de complete leiding. Dat remt de groei van micro-organismen. Het is echter slechts een tijdelijke oplossing die tevens de installatie kan aantasten. Ook ontstaat de kans op ernstige brandwonden als tijdens het proces een patiënt of bewoner toch de kraan of douche gebruikt.” Bij een chemische spoeling worden ontsmettingsmiddelen zoals chloorconcentraties in de leidingen geïnjecteerd. Na deze behandeling blijft echter het risico bestaan dat de bacterieontwikkeling zich snel weer hervat. “Alles bij elkaar genomen zijn deze thermische en chemische spoelingen niet de juiste oplossing.”

Om alles vanaf het begin goed onder controle te houden, adviseert ook Van Rooy een preventieve aanpak. “Leef de voorschriften na, zorg dat vanaf de aanleg het netwerk op de juiste wijze ontworpen is en kies voor de juiste kranen en regelmatig onderhoud. Houd bijvoorbeeld een sanitair logboek bij en leef de regelgeving na. Veel ziekenhuizen zijn gebouwd voordat al deze kennis werd opgedaan.”

Delabie biedt daarom een aantal oplossingen die voldoen aan deze moderne regelgeving. Desmet: “Onze kranen zijn voorzien van koperen toevoerbuisjes en straalbrekers. Hierdoor kan kalk zich niet aan de binnenzijde vasthechten. Tevens bieden wij oplossingen aan zonder keerkleppen. Dit is een uniek systeem waarbij de aanvoer van koud en warm water wordt afgesloten voor de mengkamer en dit voorkomt de groei van bacteriën. Maar denk ook aan de optie van een kraan met gladde binnenzijde. Veel kranen zijn vervaardigd uit gegoten messing. Deze hebben een ruwe binnenkant waarin de bacterie zich optimaal kan ontwikkelen. Daarnaast adviseren wij toiletten zonder reservoir. Juist daarin vindt, dankzij de waterstagnatie, veel bacterievorming plaats. Steeds meer ziekenhuizen kiezen al voor deze oplossing, maar voor advies en een op maat ontwikkelde oplossing gaan wij graag het gesprek aan.”