Semi-permanente uitbreiding biedt ziekenhuis de nodige flexibiliteit

Aan de Lijnbaanzijde van het HMC Westeinde ziekenhuis in Den Haag is in korte tijd een nieuw centrum voor integrale zorg aan moeders en kinderen gebouwd. Het HMC Sara de Bronovo Moeder- en Kindcentrum (MKC) is op 24 september jl. opgeleverd door Wagenbouw, onderdeel van Dutch Cabin Group. Bijzonder aan de uitbreiding is dat het begint bij de tweede verdieping en geheel is opgebouwd uit 270 modules. 

“Semi-permanent”, vertelt Berry van Leeuwen, Directeur Projecten van Directbouw. “De uitvraag was voor acht jaar, dat wordt waarschijnlijk langer, maar dertig jaar is ook haalbaar.” Op termijn gaat het Haags Medisch Centrum (HMC) zorg aanbieden vanuit twee locaties, Westeinde en Antoniushoeve (Leidschendam). Daartoe is men begonnen met de renovatie en verbouwing van HMC Westeinde. Eén van de eerste grote onderdelen is de bouw van een nieuw moeder- en kindcentrum. Van Leeuwen: “Het HMC heeft hiermee flink wat extra vloeroppervlak erbij gekregen. Na de inhuizing komt het oude moeder- en kindcentrum vrij voor verbouwing en kan een andere afdeling daar een plek krijgen. Een ziekenhuis is eigenlijk een continu verbouwend organisme. Daarin paste deze  min of meer tijdelijke voorziening, die zeer snel gerealiseerd kon worden, heel goed.”

In de nieuwbouw zal binnenkort de gezinsgerichte zorg voor (aanstaande) moeders, baby’s en kinderen van start gaan. Het gebouw met twee lagen is op acht meter hoge poten over het entreegebied aan de Lijnbaanzijde neergezet, waarvoor de hoofdingang tijdelijk is verplaatst van de kant van de Warmoezenierstraat. “Door het gebouw op een staalconstructie te plaatsen, kan het MKC gebruik maken van gelijkvloerse voorzieningen in het hoofdgebouw, zoals de operatiekamers”, verklaart Van Leeuwen. “Zijn er complicaties bij een bevalling, dan kan een bed zeer snel naar een OK gereden worden.”

Het MKC is volledig opgebouwd met behulp van prefab units die in de fabriek in Klundert zijn voorbereid en voorgemonteerd. De units zijn allemaal 3 bij 6 meter groot. “Tot zover zijn ze standaard”, vervolgt Van Leeuwen. “Omdat wij de tweede en derde verdieping leverden, moesten wij ons spiegelen aan de hoogtes van het bestaande ziekenhuis waar de uitbreiding op aansluit. We weten allemaal dat plafonds vol kanalen, leidingen en installaties zitten, dus de units zijn een stuk hoger dan normaal. Ook zijn overal doorvoeren voor installaties al in de fabriek voorbereid en is een deel van de units geschikt gemaakt om op over- of onderdruk te plaatsen. We proberen altijd zoveel mogelijk te prefabriceren, maar in het geval van een ziekenhuis gebeurt relatief veel op locatie.”

De voorbereiding begon in 2019. Van Leeuwen:­ “Toen zaten wij met de opdrachtgever aan tafel om de mogelijkheden van een semi-permanente huisvesting voor het Programma van Eisen te verkennen. Na een korte pauze kregen we het jaar erop de vooropdracht om de basisunits alvast te produceren, zodat de bouw later vlot van start kon gaan. Na het tekenen van de definitieve overeenkomst hebben we in de zomer van 2020 de stalen draagconstructie opgetrokken en in februari dit jaar hesen we de laatste van 270 modules op zijn plek. Alle modules zijn over de twee verdiepingen geschakeld. Een deel heeft een gevelvlak en een deel heeft alleen een dak en vloer, met kolommetjes om het verband te behouden. Voor de leek is echter niet zichtbaar dat het prefab units zijn.”

Prefab betekent een korte bouwtijd maar veel voorbereiden, en dat doe je samen. Van Leeuwen:­ “Tijdens de bouw op locatie hebben we vooral zeer intensief samengewerkt met Unica, de huisinstallateur van het HMC. Maar het proces begint uiteraard al veel eerder. Je wordt wel gedwongen om overal in een vroeg stadium over na te denken. Aan de hand van het technisch ontwerp van Ingenieursbureau Prent Landman hebben we zo met Unica het hele gebouw doorgewerkt op raakvlakken. Daarmee konden we zoveel mogelijk vooraf de nodige uitsparingen aanbrengen en op locatie de installaties netjes in de modules integreren. Systeemwanden en -plafonds zijn ook ter plekke aangebracht, net als de vloerafwerking allemaal volgens de strenge richtlijnen voor ziekenhuisbouw.” 

De buitenspouw toont nu nog grijze geïsoleerde sandwichpanelen. “Daar komt nog een schijngevel voor van golfplaat”, vertelt Van Leeuwen. “Het 3 bij 6 stramien verdwijnt dan aan de buitenkant helemaal uit beeld. We gebruiken daarvoor speciale sandwichpanelen die schroeven kunnen verdragen. Op het dak staan, hoofdzakelijk op de meer draagkrachtige randen, enkele klimaatinstallaties. Een lift heeft de uitbreiding niet. Iedereen maakt gebruik van de nabijgelegen stijgpunten in het bestaande hoofdgebouw.”

En zo heeft het HMC met een snelle, flexibele oplossing een als tijdelijk bedoelde uitbreiding kunnen realiseren. Het gebouw is uiterst functioneel, oogt binnen fris en krijgt buiten nog een mooie schil. Het zal niemand verbazen als het over dertig jaar gewoon nog in gebruik is.