Zorgprofielen als basis voor metamorfose Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis

Dit Masterplan omvat niet alleen bouwkundige en gebiedtechnische plannen, maar ook duidelijke zorgprofielen voor de locaties in Tilburg (Elisabeth en TweeSteden) en Waalwijk. Uiterlijk in 2050 moet er in Tilburg, locatie ‘Elisabeth’, een geheel nieuw ziekenhuis staan.

“De zorg ontwikkelt zich razendsnel, de patiënten en ons personeel vragen volop aandacht en we ontberen huisvesting die daarop aansluit”, openen Wessel Griffioen (Bouwdirecteur) en Marc Koster (Programmamanager Vastgoed) het gesprek, dat wordt gelardeerd met aansprekende digitale en papieren artist impressions. De start van de grote vernieuwing schuilt in de ziekenhuisfusie Elisabeth en TweeSteden in 2016 en de daaraan gekoppelde duiding van profielen. Griffioen: “We gaan voor verschuiving en reductie in volumes. Hier (Elisabeth, red.) groeien en TweeSteden en Waalwijk krimpen in meters. ETZ breed reduceren we uiteindelijk circa 20 procent aan vierkante meters.”

Door te kiezen voor één locatie voor de spoedeisende hulp (Elisabeth) is door het ETZ al een stap in de toekomst gezet. Griffioen: “Nee, het wordt geen transformatie naar één ziekenhuis. Voor de huidige locaties zijn er goed gedefinieerde zorgprofielen.” Om ETZ Elisabeth als hoofdvestiging toekomstklaar te maken, passeerden diverse scenario’s. “Tot 2050 in fases naar een geheel nieuw ziekenhuis, bleek de beste optie”, zegt Koster. Hij gaat in op het reeds gelopen traject. Zelfs het verleggen van riviertje de Leij, dat naast het ziekenhuis stroomt, was gevat in het Masterplan. Ook het saneren van een perceel vervuilde grond tussen het huidige gebouw en de A58 voor uitbreiding is overwogen. “Uiteindelijk leek het ons beter om aan die zaken niet te tornen, maar om ons te richten op de gebiedsontwikkeling van 120.000 vierkante meter in de vorm van een ecologische zone.”

Om de ambitieuze nieuwbouwplannen te realiseren en te komen tot een geheel nieuw ziekenhuis, moeten veel trajecten worden doorlopen. “Wat begon met de verkenning van de haalbaarheid en het verkrijgen van groen licht van de Raad van Bestuur mondde uit in vele onderzoeken en procedures.” Koster wijst op de samenspraak met onder meer de gemeente, provincie en het waterschap. “Wat te denken van de verkeersstromen, met de toekomstige ingang aan de Kempenbaan?” Ook de dialoog met de omgeving heeft een hoge prioriteit, volgens hem. “Als directe buren hebben we 2.000 adressen.”

Vanzelfsprekend willen Griffioen en Koster kwijt waarin de plannen uitmonden. Centraal staat de spiegeling van het ziekenhuis. De eerste fase omvat het acuut blok (de spoedeisende functies en de HAP), de operatiekamers, een beddentoren met nieuwe verpleegafdelingen en een parkeergarage. “We gaan met de verpleegafdeling niet hoger dan acht lagen. Geen kelder en de begane grond wordt een publieke ruimte met winkels. De eerste bouwlaag is gereserveerd voor de logistiek.” Daarmee benoemt Griffioen één van de redenen om te kiezen voor gefaseerde nieuwbouw in plaats van verbouw. “De logistieke structuur is in het huidige gebouw niet logisch en functioneel. Patiënten- en goederenstroom zijn in het huidige gebouw met elkaar verweven. Met de jaren is de hoofdstructuur ontregeld en ook niet meer ingericht op de omvang van het ziekenhuis.”

Vanzelfsprekend is ook ‘duurzaam’ een belangrijk kenmerk van de nieuwbouw. “Gasloos en warmtekoudeopslag doen hun intrede.” Koster geeft aan dat de diverse fases die in het Masterplan zijn omschreven, telkens met een periode van 5 á 10 jaar, ook bijdragen aan de flexibiliteit. “Daardoor kunnen we inspelen op de zorg- en maatschappelijke ontwikkelingen.” Ook het verleggen van de gescheiden bezoekers/personeelstoegang van de west- naar de oostkant van het gebouw en de bouw van een parkeergarage met zevenhonderd plekken maken deel uit van het Masterplan. In 2028 wacht de sloop van de eerste gebouwen. “Het is de aanzet naar de doorontwikkeling tot zorgcampus”, kijkt Koster vooruit. Met de realisatie van de eerste fase van het Masterplan, de bouw start in 2023, is een investering van ruim 100 miljoen euro gemoeid.    

ETZ zorgprofielen
ETZ ‘Zuid’ (Elisabeth): complexe acute zorg, klinische zorg, diagnostiek en polikliniek.
ETZ ‘Noord’ (TweeSteden): polikliniek, dagbehandeling en diagnostiek.
ETZ Waalwijk: polikliniek en diagnostiek.